Deflation, inflation, and disinflation represent different behavior of the price level. The price level is commonly measured using either a Gross Domestic Product Deflator (GDP Deflator) or a Consumer Price Index (CPI) indicator. The GDP Deflator is a broad index of inflation in the economy; the CPI Index measures changes in the price level of a broad basket of consumer products. The Chart shows the monthly percentage change in the CPI (all urban consumers, all items) over the prior 12-month period, and includes periods of deflation, inflation, and disinflation in consumer prices.
Two brief periods, the first from approximately mid-1949 to mid-1950, and the second, approximately from the fall of 1954 to the summer of 1955, shown in Chart, indicate brief periods of deflation in the consumer price index. Other than these two brief periods, the CPI Index shows inflation in consumer prices over nearly the entire 1947 to 1999 period. The period from mid-1980 to mid-1983 indicates a period of disinflation, a period when the rate of inflation was declining from month to month.
Periods of deflation typically are associated with downturns in the economy. The two temporary periods of deflation corresponded to recessions in the U.S. economy. However, periods of deflation need not be as short as these two brief episodes in the 1950s. During the Great Depression of the 1930s the nation experienced a long period of deflation. As noted by Samuelson and Nordhaus (1998), “Sustained deflations, in which prices fall steadily over a period of several years, are associated with depressions, such as occurred in the 1930s or the 1890s.”2
References
1. Pearce, David W., editor. The MIT Dictionary of Modern Economics. 1992. MIT University Press.
2. Samuelson, Paul A., and William D. Nordhaus. Economics. 1998. The McGraw-Hill Companies.
Download PDF (pdf, 8.51 kb)
Nguồn: http://www.frbsf.org/education/publications/doctor-econ/1999/september/deflation-disinflation-causes
Anh Ngọc viết rất đúng. Hiện nay đa phần các quan chức cũng hiểu ra. Sau nhiều cú cứ làm bừa dẫn tới khủng hoảng lạm phát liên tục, mất uy tín nên giờ họ cũng sợ; sắp đại hội Đảng các cấp nữa nên không ai dám làm liều, tốt nhất là ngồi chơi cho qua năm đại hội.
Lạm phát do tiền tệ xảy ra khi hầu như tất cả các nhóm hàng đều liên tục tăng giá. Nhưng lạm phát do cầu kéo hay chi phí đẩy có thể xảy ra do sự tăng liên tục nhu cầu hay chi phí của một vài nhóm hàng. Tương tự, thiểu phát do cầu giảm hay chi phí giảm có thể xảy ra do sự giảm liên tục nhu cầu hay chi phí của một vài nhóm hàng.
Ở VN vừa qua giảm phát là do tăng cung đi kèm giảm chi phí (giá xăng dầu), không có yếu tố giảm cầu (nhưng cầu vẫn trì trệ từ 2 năm nay).
Tôi vẫn nghĩ lạm phát là thời kỳ mặt bằng giá liên tục tăng lên, chưa thấy hoặc đã xuất hiện xu thế tăng chậm lại nhưng chưa rõ, ví dụ quý này 10%, quý tới 6%, quý tiếp nữa 9%...
Còn giảm phát là thời kỳ tốc độ lạm phát giảm dần, ví dụ quý này 10%, quý tới 9%, quý tiếp nữa 7%...
Và thiểu phát là thời kỳ mặt bằng giá liên tục giảm xuống, quý sau thấp hơn quý trước (chỉ số giá âm).
Có lẽ tôi hiểu sai ? Dùng từ bây giờ khác thời trước ?
Về khái niệm lạm phát, giảm phát và thiểu phát, tôi nghĩ là lạm phát chỉ là hiện tượng giá cả nói chung tăng lên, kỳ này so với cùng kỳ của năm trước. Nên dù giá chỉ tăng 1%, 2% yoy thì cũng gọi là lạm phát.
Còn giảm phát thì ngược lại, ví dụ, tăng -1%, -2% yoy (tức giá cả giảm 1%, 2% yoy).
Riêng về thiểu phát, đó là giảm phát và phải đi kèm với tình trạng GDP tăng trưởng âm, chẳng hạn liên tục trong 2 quý yoy (có lẽ gần với khái niệm suy thoái hơn). Không có tăng trưởng GDP âm thì không gọi là thiểu phát, mà chỉ gọi là giảm phát thôi.
Hiện tượng anh nói, giảm phát giảm dần trong các quý, tôi không biết tiếng Việt gọi là gì, dịch từ đâu, nhưng theo tôi thì đó vẫn chỉ là lạm phát (thuần túy), và thông thường người ta kèm thêm những từ như falling inflation, slowing inflation để diễn tả tình trạng mức độ gia tăng lạm phát đang giảm đi. Cũng có nơi dùng từ deinflation và có người (như anh) dịch là giảm phát, nhưng nói thật là đọc sách báo, tôi hầu như không thấy từ disinflation được dùng, mà chỉ chủ yếu là inflation và deflation, rồi thì recession, stagflation.