Bát phở HN và vị đắng của đặc sản phục vụ "đuổi khách"
- Hôm nay đọc một bài viết trên VietNamNet có tựa "Bát phở phố cổ & cái sĩ của người Hà Nội" và liên tưởng đến bức ảnh tình cờ chụp trên đường về nhà hôm nọ, nên tự dưng tôi muốn bàn về chủ đề ẩm thực của Hà Nội.
Một hàng phở lâu năm ở Hà Nội. Ảnh: Trần Văn Tuấn
Mấy năm về trước, khi còn làm việc ở bên Lào, gia đình tôi là khách hàng ruột của một quán ăn Việt do hai anh chị một Nam, một Bắc cùng đầu tư. Một hôm, nghe hai người tranh luận về thức ăn vùng miền và trong khi chị người Bắc (người Hà Nội) đang chê đồ ăn các vùng khác thì anh người Nam nói rất to "nấu ăn kiểu Hà Nội là gì, là luộc chứ còn là gì". Dù đã sống ở Hà Nội khoảng hơn 20 năm rồi, nhưng tôi bỗng nhiên bật cười khoái chí. Thảo nào người ta bảo thức ăn Hà Nội là rất healthy (tốt cho sức khỏe) nhỉ (!).Ngày trước đọc "Thương nhớ mười hai" của cụ Vũ Bằng sao thấy ẩm thực Hà Nội tinh túy thế, thế nhưng khi đã sống ở TP này hai mươi năm có lẻ, tôi vẫn khó tìm thấy cái tinh túy, cái hồn phách đất kinh kỳ mà Vũ Bằng hay Nguyễn Tuân từng mô tả. Cơ bản tại mình chưa có duyên hoặc chưa đủ tinh tế để tìm được những thứ tinh túy của đất Hà Thành.
Có một lần trong lúc uống cà phê sáng với một người bạn sống trong Nam, tôi buột miệng nói rằng ở Hà Nội không có cà phê ngon, bạn tôi liền bảo "anh nói vậy là không đúng mà nên nói là ở Hà Nội cũng có cà phê ngon nhưng không nhiều như vài TP khác". Tôi tuy đồng ý về quan điểm nhưng vẫn cho rằng cà phê Hà Nội không có gì đáng nói lắm ngoại trừ mấy đặc trưng như ngồi chật chội nơi phố cổ ngắm tranh, ngắm người qua lại, chờ đánh giày, đọc báo hay nói chuyện phiếm (cái này tuy đơn giản vậy nhưng đã ngốn mất bao năm tuổi trẻ của tôi). Chắc đâu đấy cũng có mấy quán hay và đặc trưng nhưng đó có thể không mang tính đại diện cho Hà Nội.
Nói đến Hà Nội, không thể không bàn đến phở mà đụng vào phở Hà Nội thì chắc là phải sưng đầu, mẻ trán, nhưng tôi vẫn thấy có trách nhiệm phải lên tiếng chút. Phở Bát Đàn vốn nổi tiếng với kiểu người đến ăn vừa tìm chỗ đứng vừa bưng bát phở và húp; Phở 20 Lý Quốc Sư (ngày trước) và 13 Lò Đúc (vẫn còn) nổi tiếng với kiểu thu tiền trước, khách hàng tự chờ bê phở và tìm chỗ ngồi; Phở Thìn Bờ Hồ (Gốc) thì nằm trong một con hẻm sâu hun hút với đầy mùi ẩm mốc và ướt nhẹp. Còn hàng phở trong ảnh này đã có ở đây mấy chục năm rồi nhưng nếu bạn nhìn vào và đừng để ý đến mấy chiếc xe máy dựng ngoài cửa thì chắc chỉ có mấy chữ Pepsi là khác so với 20 năm về trước thôi.
Thỉnh thoảng mang thắc mắc này hỏi một vài người bản địa thì nhận được giải thích rằng, những quán phở này không cần đổi mới vẫn sống ổn, và thậm chí còn phải đuổi bớt khách đi, vì người Hà Nội sành ăn và thích ăn ngon. Than ôi, ăn ngon thì ai mà chả thích, nhưng liệu chúng ta sẵn sàng chấp nhận việc được ăn ngon để đổi lấy một dịch vụ tồi. Phở 24 có ngon lắm đâu mà đi khắp thế giới và thương hiệu đến 20 triệu USD. Đành rằng Phở Thìn có thời đã góp phần làm nên tên tuối Phở Hà Nội, nhưng tại sao người Hà Nội cứ mãi chấp nhận và hoài niệm về cái 'ngõ nhỏ, phố nhỏ"?
Tại sao những hàng phở thế này lại vẫn xập xệ và nóng nực như (có thể còn hơn) 20 năm về trước? Món phở Hà Nội sẽ sống sót hay sẽ tự chuyển đổi như thế nào khi chúng ta hội nhập sâu hơn với quốc tế? Đã đến lúc chúng ta nhìn nhận thật nghiêm túc để món phở Hà Nội vẫn mãi là đặc sản, là niềm tự hào của Thủ đô và khi đó bất kỳ ai đến Hà Nội cũng đều mong ngóng được tận hưởng một bát phở bốc khói với mấy cọng hành trong một không khí mát mẻ, thoái mái, không có nhiều tiếng quát tháo cùng chỗ ngồi khoan thai và khi ta cần thêm một miếng chanh (nhỡ may hết) thì sẽ nhận được nụ cười tươi rói của cô phục vụ cùng với đĩa chanh trên tay. Được như vậy thì những gì cụ Vũ Bằng viết ngày xưa mới có thể truyền mãi được cho hậu thế!
Trần Văn Tuấn
Ý kiến bạn đọc (79)
Trần Trọng2 giờ trước
Tôi học ở Hà Nội 3 năm-khi tôi đã gần 40 tuổi, tôi có nhận xét va góc nhìn như bạn Tuấn. Người Hà Nội xin đừng tự cho mình sành ăn, tinh tế trong thưởng thức cái ngon, cái đẹp; cứ ra quán phở, lên xe bus, vào thưởng thức kem Tràng Tiền thì biết; hãy một lần đi vào Đà nẵng, Tp Hồ Chí Minh để so sánh và cảm nhận. Cảm ơn ban Tuấn.
Phuong5 giờ trước
mình là dân Hà nội , nay đã chuyển vào SG mấy năm . Phải nói là món ăn Hà nội ngon , phong phú . Nhưng thái độ phục vụ quá tệ .
Thanh Hương Phan Thị6 giờ trước
Tôi cũng 1 lần được ăn phở Lý Quốc Sư ở Hanoi. Phở khá ngon nhưng chỗ ngồi ở quán chật chội, thiếu bàn ghế, thực khách tự bưng bê và tìm chỗ ngồi. Rất nhiều khách bê tô phở ra ngồi vỉa hè để ăn. Thiệt tình chả khác gì thời bao cấp.
Vê Đê5 giờ trước
Nên rạch ròi! Nếu nói về phong cách phục vụ, không gian quán phở thì đúng HN còn rất kém và sập sệ. Nhưng nói về món phở HN, nếu chưa từng một lần nghiên cứu về những hàng "phở gánh" xưa và ăn phở của những năm 60 - 70 của thế kỉ trước thì phải thận trọng. Bây giờ HN vẫn nhan nhản hàng, quán phở nhưng "phở HN" thật sự từ hơn chục năm nay phải đưa vào sách đỏ vì sắp... tuyệt chủng.
bui quy tao5 giờ trước
Tôi đã từng sống ở hà nội, người hà nội nổi tiết là thanh lịnh nhưng tôi thấy chẳng thanh lịch chút nào, nhất là cách phục vụ, có lần tôi đi ăn phở bát đàn, nghe thì nổi tiếng nhưng đến nơi thấy cảnh mặt chủ quán lạnh như băng, khách xếp hàng đưa tiền trước tự tìm chỗ ngồi. Chao ôi ngán ngẩm quá, thời nay người ta hướng đến cái văn minh, lịch sự/ ngon gì thì ngon nhưng nhìn nét mặt đã không muốn ăn, bây giờ người ta hướng đến dịch vụ lịch sự, mua cái lịch sự chứ ai còn giữ mãi cái thói bao cấp thế nữa, theo tôi nên tẩy chay phở bát đàn được rồi, ngồi vỉa hè ở sài gòn phục vụ còn văn minh hơn thủ đô
duong ha4 giờ trước
Tôi nghĩ phở HN cũng ngon nhưng phải thay đổi cách làm dịch vụ để hội nhập với thế giới
Minh Việt4 giờ trước
Những người nơi khác đến ở lâu ngày cũng bị lây cái tính xấu như tranh chấp, bon chen, kèn cựa, hống hách, ích kỷ,..., chứ ở quê họ đâu có thế. Đến lúc người Hà Nội cần nhìn lại chính mình, bao năm được ngợi ca chưa chắc đã đúng, có thể chỉ là mẹ hát con khen hay.
Hà Văn Minh2 giờ trước
theo cảm nhận của bản thân mình thì thực sự mình thấy phở Hà Nội không ngon một chút nào, từ phong cách phục vụ, chất lượng nước phở, gia vị thì rất keo kiệt. nhạt phèo, chẳng có gì là đậm đà. So với phở Lạng Sơn mình thì khác một trời một vực. phở Lạng Sơn rất ngon và đậm đà chứ không nhạt nhẽo, ít vị như như phở Hà Nội. nói không ngoa, nếu hỏi 100 người Lạng Sơn thì có 100 người trả lời rằng phở hà nội không ngon bằng phở Lạng Sơn, đi xa họ chỉ nhớ phở Lạng Sơn và hương vị đậm đà của nó. Ăn phở Lạng Sơn có rất nhiều gia vị, chủ quán phở luôn chuẩn bị đầy đủ rau sống ăn kèm, măng ớt rất ngon, chanh, và nhiều thứ khác nữa, thoải mái dùng, không như ở Hà Nội, cái gì cũng chỉ rất ít và không đầy đủ.
congly4 giờ trước
Cả nước mang tiền về Hà nội tiêu nên người Hà Nội bảo thủ ít tư duy đổi mới về phong cách phục vụ coi khách hàng như rác thiếu văn hóa, không văn minh lịch sự như người Sài Gòn
Nguyễn Hùng Anh4 giờ trước
Tôi thấy người viết bài này và cả nhiều bạn bình luận phía trên toàn thấy chê phở HN và cách phục vụ của quán ăn miền Bắc mà chưa thấy nhiều ý kiến xây dựng gì. Tôi hỏi các bạn nhé, ở HN có bao nhiêu dân? mấy quán phở Bát Đàn, phở Thìn, Lý Quốc Sư, Lò Đúc và quán phở gì đó nữa họ phục vụ được bao nhiêu trên tổng số dân của HN? và các bạn có hỏi xem những người ăn ở đó họ nghĩ thế nào không? họ có kêu ca gì ko? HN còn rất nhiều quán phở nữa các bạn ạ. Nhiều người có đi nhưng chưa đi nhiều và chưa hiểu hết được ý nghĩa của cuộc sống của mỗi người.
phan thi binh4 giờ trước
Tôi thấy ăn quán ở Miền Trung hay Nam họ cho uống nc sau khi ăn xong ở HN ấy à mời sang hàng nc ở cạnh chặt chém tiếp có khi cùng một chủ luôn
Lê Ngọc Anh3 giờ trước
Ở đâu trên thế gian này cũng có cái hay cái dở. Nhưng nếu đánh giá về mặt dịch vụ và cả tính cách con người thì phải nói thật là NH không thể bằng TP. HCM được.
Khoang xanh3 giờ trước
Tớ thì thích ăn sáng ở nhà nấu . Ngon hay không còn do cảm nhận và tinh thần có thoải mái hay ko nữa . Văn hoá ẩm thực ... Nói thật VN sang Nhật mà học .
Dương Văn Ngọc3 giờ trước
Mình nay hơn 65 tuổi sống cả đời ở miền Đông Nam Bộ và chưa biết tí gì về HN nên chẳng dám phê bình nhưng đọc qua mấy bài viết quảng cáo món "đặc sản" của HN như "bún mắng, cháo chửi" hay có dịp là "tăng giá" ngất ngưỡng khiến mình...sợ!Thủ đô là bộ mặt của đất nước cần thể hiện nếp sống văn minh trong giao tiếp và ăn uống hơn nơi khác chứ không thể "hoài cổ" phong cách của thời chiến tranh hay bao cấp mà gọi đó là "đặc sản" để tự hào!
lâm3 giờ trước
HN thì chẳng có gì để mà bàn mà noi gương cả, mọi cái xấu của đất nước nằm ở đây!
trần mạnh hà2 giờ trước
Tôi là người Bắc, sống ở Hà nội từ 1991, thành dân Hà nội.....những hàng phở ngon ở Hà nội hầu hết là chủ quán rất kiêu, ít khi tiếp thu ý kiến từ khách lắm. Nếu ta tức, bức xúc bỏ quán vì thái độ phục vụ và dịch vụ kém.... đi để tìm hàng khác, e rằng rất khó để tìm ra hàng phở ngon với thứ nước dùng ngon từ hàng phở nổi tiếng đó, vì ko phải nước dùng của hàng nào cũng giống hàng nào, trừ phi là phở 24 cho dân du lịch nước ngoài hoặc vỉa hè với thứ nước dùng nhàn nhạt như nhau. Bạn là người nghiền phở thì còn khó khăn hơn khi đi tìm hàng mới. Vậy nên người Hn nhiều khi bỏ qua cái thái độ kênh kiệu của chủ quán, có được bát phở ngon, ăn ngon rồi đi, chấp nhặt làm gì. Bạn là khách quen rồi, khó có thể họ mắng bạn xơi xơi được...có 1 điều đáng khen cho các quán phở nổi tiếng ở Hà Nội là, tuy ko thân thiện nhưng chất lượng luôn đảm bảo.
NguyenTranBac3 giờ trước
Đoạn vào đầu thật sự không hiểu ý của tác giả cho lắm, đoạn cuối có từ "nhỡ may" thì chắc chắn rằng tác giả là người miền Trung.
Huỳnh Minh Mẫn2 giờ trước
Tui đố anh Hà Nội nào vô Sài Gòn mở tiệm bán phở mà dám chửi khách, lớ quớ là có dĩa bay
Văn Văn3 giờ trước
PGSTS (Phở Gà Sống Thiến Sót) ăn rất ngon. Nếu có bị mắng, bị chửi vẫn đắt hàng. Chất lượng hàng hóa không phục thuộc vào thái độ phục vụ và không thể lấy thái độ phục vụ để che giấu chất lượng kém của hàng hóa. Người Hà Nội có câu "Miệng nam mô bụng một bồ dao găm" để chỉ những người khéo mồm nhưng tâm địa ác độc hay những quán ăn khéo mồm, chiều khách chẳng qua để che đậy cho chất lượng món ăn kém cỏi mà thôi.
đến hà nội thì phải ăn phở, ăn cốm làng vòng và đặc biệt là phải ăn kem tràng tiền
Trả lờiXóa