Giấy cho phép tác quyền của TCS không có giá trị

Giấy cho phép tác quyền của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn không có giá trị

Việc nữ danh ca Khánh Ly vừa công bố tài liệu cho thấy nhạc sỹ Trịnh Công Sơn có bút tích xác nhận tác quyền và cho phép bà sử dụng tác phẩm của ông với giá 5.000 USD đang gây tranh cãi. Khánh Ly bất ngờ công bố bút tích về tác quyền: Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từng đồng ý với giá 5000 đô! / Nhạc sỹ Phó Đức Phương: Khánh Ly hành xử không đẹp với anh Sơn

Ngỡ như việc tác quyền nhạc Trịnh trong chương trình Live Concert Khánh Ly in Viet Nam sẽ khép lại sau khi có sự vào cuộc “hòa giải” của Thanh tra Bộ VH-TT&DL và số tiền cũng đã được chốt lại, nhưng sự việc lại một lần nữa xôn xao khi ca sĩ Khánh Ly công bố bút tích viết tay của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cho phép bà sử dụng các bài hát của mình với giá 5.000 USD.

Nhận định về giấy viết tay này, nhạc sĩ Phó Đức Phương – giám đốc Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) – cho rằng nội dung khá mơ hồ khi không có thời hạn, không có phạm vi cụ thể… nên không khẳng định được điều gì có liên quan đến những ồn ào về tác quyền giữa VCPMC và công ty Đồng Dao trong thời gian qua. Đó là chưa kể, những gì có trong giấy viết tay đó có thể chỉ là dành cho một chương trình cụ thể nào đó mà không có hàm ý là tất cả các chương trình trong thời hạn vĩnh viễn. 

“Ngoài ra, xét ở góc độ một nhạc sĩ lẫn một người làm công tác bảo vệ tác quyền âm nhạc, tôi thấy việc công bố tờ giấy này của Khánh Ly có thể hiểu là mình có quyền không tuân thủ tác quyền?!”, ông nói. 

Cũng theo thông tin từ VCPMC, nhiều năm nay ngay cả trung tâm Thúy Nga Paris ở hải ngoại cũng trả tác quyền ca khúc của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cho việc sao chép băng đĩa, trong đó có cả Khánh Ly biểu diễn trên sân khấu. Riêng với việc tổ chức biểu diễn ca khúc trước công chúng, đơn vị này cũng chi trả thông qua hai tổ chức bảo vệ tác quyền tại Mỹ mà VCPMC đã ký hợp đồng song phương.

Ở một góc độ nào đó, tính pháp lý của giấy viết tay mà ca sĩ Khánh Ly công bố khá quan trọng trong vấn đề tác quyền nhạc Trịnh gây ồn ào những ngày qua, bởi, nếu nội dung trong đó được xác nhận rằng ca sĩ Khánh Ly có thể sử dụng tất cả các ca khúc của ông ở bất kỳ đâu, bất kỳ chương trình nào trong khoảng thời gian không xác định thì mọi thứ sẽ khác, không có chuyện Đồng Dao phải trả tiền cho VCPMC. 

Theo Luật sư Lê Quang Vy – Văn phòng luật Việt Long Thăng, điều này là không thể nếu căn cứ vào nội dung quá sơ sài trong giấy. “Đó là chưa kể phải xác định xem người sử dụng trong chương trình đó là ai, là Khánh Ly hay công ty Đồng Dao. Ở góc độ của VCPMC, họ hoàn toàn có quyền cho rằng đối tượng sử dụng ca khúc Trịnh Công Sơn ở đây là Đồng Dao, và trong thời gian qua họ chỉ đòi tiền tác quyền từ đối tượng này mà không phải Khánh Ly, thì dù nội dung giấy viết tay kia có là hợp pháp đi nữa cũng không liên quan”, ông Lê Quang Vy phân tích.

Xung quanh sự việc này, luật sư Nguyễn Kiều Hưng ở hãng luật Giải Phóng  phân tích với Một Thế Giới cho rằng văn bản này không có giá trị pháp lý.

Theo luật sư Hưng, thời điểm lập văn bản này là năm 2000, nên giao dịch này chịu sự điều chỉnh của Bộ luật Dân sự năm 1995. Theo bộ luật này, tác giả, chủ sở hữu tác phẩm có quyền chuyển giao một phần hoặc toàn bộ các quyền tài sản cho người khác theo hợp đồng hoặc theo quy định của pháp luật về thừa kế. 

Vì vậy, giao dịch giữa cố nhạc sỹ Trịnh Công Sơn và ca sỹ Khánh Ly cũng phải tuân thủ quy định này. Bút tích lập ngày 22 tháng 5 năm 2000 của cố nhạc sỹ Trịnh Công Sơn rất chung chung, không tuân thủ hình thức của giao dịch là hợp đồng quy định tại điều 767 bộ luật này, nên không có giá trị.

Mặt khác, nhạc sỹ Trịnh Công Sơn đã chết, nên giao dịch này đã chấm dứt. Bút tích bản tiếng Anh có công chứng không có giá trị về nội dung, vì nó chỉ là bản dịch công chứng.

Khánh Ly: Xin đừng dùng tên Trịnh mà gấu ó tranh giành

Sau nhiều lần liên lạc, nữ ca sĩ Khánh Ly đã đồng ý dành cho PV cuộc phỏng vấn qua email về những điều mà bà muốn "nói một lần cho tất cả" và "sẽ không nói thêm lần nào nữa" chuyện cãi vã tiền nong tác quyền nhạc Trịnh.

Bà đã giữ im lặng trong suốt thời gian diễn ra vụ ồn ào tác quyền nhạc Trịnh trong show diễn thứ hai và thứ ba vừa qua của bà ở Việt Nam. Vì sao lúc này bà quyết định phải lên tiếng?
- Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn là người ơn của tôi. Ông chẳng khác nào là Cha tôi. Dẫu có phải chịu đựng thiệt thòi, tôi cũng không muốn làm tổn thương mối quan hệ với gia đình Ông. Nhưng rồi tôi thấy sự im lặng đôi khi giúp người ta quên hẳn sự thật và trở nên độc ác. Con thú vốn tấn công người ta khi nó bị tấn công. Còn con người, sao lại cứ phải dồn người khác vào chân tường mới bằng lòng.

Tôi muốn nói một lần cho tất cả. Một lần duy nhất. Xin đừng dùng tên Ông mà gấu ó tranh giành. Sao lại phải khổ thế? Tôi sẽ không nói thêm một lần nào nữa.

Điều gì đã giúp tiếng hát bà vẫn tràn đầy cảm xúc trong lúc hậu trường có cuộc tranh cãi về tiền nong?

- Tôi chưa bao giờ tranh cãi với ai về tiền bạc. Tôi cần tiền để sống, để nuôi con, nhưng tôi không quá khổ sở điêu đứng đánh mất phẩm giá, lòng tự trọng của mình vì tiền. Những tranh cãi tiền bạc không liên quan đến tôi, không nằm trong suy nghĩ của tôi. Nó lại càng không chạm được đến những điều thiêng liêng tôi tôn thờ. Với tôi âm nhạc là một Tôn giáo.

Bà và cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn gắn bó với nhau từ thuở hàn vi và chưa là gì trong làng âm nhạc. Nếu cả hai nặng nhẹ chuyện tiền nong vào lúc ấy, có lẽ đã không có một Trịnh Công Sơn và một Khánh Ly như hôm nay. Xin được hỏi bà, trong suốt quãng dài mấy mươi năm ấy, chuyện tác quyền đã được xử lý như thế nào trong mối quan hệ giữa bà và cố nhạc sĩ?

- Chúng tôi đã chia sẻ với nhau những tháng ngày hạnh phúc trong nghèo khó. Chỉ biết đàn hát với nhau dù chẳng kiếm được đồng nào. Một đĩa cơm chia đôi. Một cái áo là một mơ ước. Tối đến, cả bọn nằm xếp lớp như cá mòi trên nền xi măng lót giấy báo. Ấy thế mà vẫn vui với mơ ước sẽ có ngày được cùng nhau ca hát trên khắp mọi miền đất nước.

Cả Ông và tôi, chúng tôi không có khiếu buôn bán. Cứ gân cổ đổ mồ hôi mà hát. Những ca khúc tim óc của Ông tưới bằng mồ hôi, đôi khi cả nước mắt của tôi trong suốt 50 mươi năm đến với những gia đình Việt Nam, đến cả những thôn làng xa xôi heo hút. Người yêu chúng tôi từ lúc đầu xanh. Con cũng yêu rồi đến cháu cũng yêu. Chúng tôi tuy hai mà như một, làm gì có chuyện tiền bạc được đặt ra. Có những cái còn hơn tác quyền nhiều ấy chứ. Tác quyền đã là cái gì. Vậy thì có một điều gì xảy ra không đẹp trong mối quan hệ giữa chúng tôi, thì Ông đã không còn nghĩ đến tôi, để mà ký thêm cho tôi chữ ký cuối cùng ngày 20 tháng 02, 2001.

Nếu những người trong gia đình bác bỏ giấy tờ mà bà vừa công bố, bà sẽ trả lời họ như thế nào?
- Sự thật muôn đời vẫn là sự thật.

Như những gì mà lâu nay người ta vẫn nghĩ về nhạc Trịnh, nhiều ý kiến bày tỏ mong muốn được nghe bà hát trong những không gian gần gũi, bình dị mà không quá xa cách (cả về giá vé lẫn không gian thính phòng) như các lần trình diễn của bà vừa qua. Bà nghĩ gì về điều này?
-  Chắc chắn là sẽ có, bởi đó cũng là ước muốn của ông Trịnh Công Sơn và tôi. Chưa làm không có nghĩa là không làm.

Xin bà cho biết những dự liệu của mình trong hành trình trở về cùng khán giả trong nước? Bà đã đặt ra kế hoạch từ giã sân khấu?

- Trời cho người ca sĩ một giọng hát không chỉ đóng khung họ trên sân khấu. Trước khi thu vào cho bản thân mình danh tiếng và tiền bạc, các ca sĩ đã dâng tặng tiếng hát cho đời, cho người, cho hạnh phúc và cho cả khổ đau. Trái tim của người nghệ sĩ nói riêng và ca sĩ nói chung là những trái tim nhân ái, biết cảm thông chia sẻ những bất hạnh của kiếp người. Họ thường rơi lệ trước và chỉ cười vui khi mọi bất hạnh đã chia sẻ.

Khán thính giả yêu thương, đã chia cơm xẻ áo, từ những giọt mồ hôi lao động, để những tiếng hát ấy được cất lên từ những khó nghèo lam lũ. Ngày nào còn được yêu, người ca sĩ còn đi tới dâng hiến cho đời - dù nhỏ nhoi - vì đó là phần thưởng từ Trời.

- Xin chân thành cảm ơn bà

Minh Chánh thực hiện (theo VNN)

>> Nhạc sỹ Phó Đức Phương: Khánh Ly hành xử không đẹp với anh Sơn

>> Khánh Ly bất ngờ công bố bút tích về tác quyền: Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từng đồng ý với giá 5000 đô!

Lam Khuê - Nhật Trường (thực hiện)

http://motthegioi.vn/tieu-diem/giay-cho-phep-tac-quyen-cua-nhac-si-trinh-cong-son-khong-co-gia-tri-98558.html