(2) Hiện trạng đất nước, những vấn đề đặt ra cho ĐH XII

Hiện trạng đất nước - Những vấn đề đặt ra cho Đại hội XII

Nguyễn Trung

Ngày 30 Tháng Tư đã lùi xa bốn thập kỷ, song hôm nay chúng ta vẫn chưa làm sao biết được, và có lẽ sẽ không bao giờ có thể đo biết được: Bao nhiêu phần trăm hy sinh xương máu và tổn thất của dân tộc ta là dành cho sự nghiệp lấy lại độc lập thống nhất của tổ quốc, bao nhiêu phần trăm là phục vụ cho lợi ích của các bên ngoại bang, bao nhiêu phần trăm phải mất vào việc tay trái chém tay phải?!..

Thưa các quý vị, hôm nay, sau bốn mươi năm nhìn lại, có thể nói đất nước được độc lập thống nhất là thành tựu vô giá, phải đời đời gìn giữ. Càng phải trả giá đắt, càng phải gìn giữ.

Đồng thời cũng phải nói: Những hy sinh và tổn thất nước ta phải chịu đựng trong bốn cuộc chiến tranh liên tiếp từ sau Cách mạng Tháng Tám (08-1945) như thế cho sự nghiệp độc lập thống nhất của tổ quốc, dù là chính nghĩa, anh hùng, hay dũng cảm đến thế nào đi nữa, song cọ xát với cái thế giới khắc nghiệt mà chúng ta đang sống, dân tộc ta hôm nay không thể không nhìn lại để tự làm bản kết toán cho chính mình:

- Phải chịu nhiều hy sinh tổn thất như thế là dân tộc ta ngu hay khôn?

- Chỗ nào là nước ta ngu? Chỗ nào là khôn? Ai ngu? Ai khôn?..

- Chỗ nào là nước ta rơi vào tình cảnh bất khả kháng của số phận? Chỗ nào lẽ ra là một quốc gia chúng ta phải tìm một lựa chọn khác?.. Có hay không một sự lựa chọn khác? Có lúc nào bỏ lỡ một lựa chọn khác?..

- Là một quốc gia, là một dân tộc, ta đã ý thức được về chính mình đến mức độ nào? đã giác ngộ lợi ích thiêng liêng của tổ quốc chúng ta đến đâu?

- Sống trong cái thế giới ngày càng quyết liệt này, dân tộc ta có được phép trốn tránh từng chặng, từng chặng phải nghiêm khắc tự nhìn lại mình không?

- Dân tộc ta đã đánh giá những chặng đường bảy mươi năm qua, bốn mươi năm qua như thế nào? Con đường đau khổ đất nước đã đi này, gian truân gây ra do tại phía cộng đồng dân tộc ta nằm ở những đâu và mức độ đến đâu? Tại các bên ngoài đến đâu?.. Mọi cái giá đã phải trả, cái gì là lỗi tại ta? Cái gì là tại ngoại cảnh, tại kẻ địch?

- Vân vân….

Thưa các quý vị, có bao giờ mỗi chúng ta ngồi đây tự hỏi mình những câu hỏi như vậy?

Xin hãy coi đấy là những câu hỏi mở, rất trọng đại, để từ đây xin mọi người trong cả nước cùng suy ngẫm, cùng nghiền ngẫm, với tất cả trí tuệ và nhiệt huyết của mình… Cho hiện tại. Cho tương lai.

Trong khuôn khổ đối thoại hôm nay, tôi xin phép chỉ xới xáo lên vài gợi ý riêng, để quý vị tham khảo…

Thưa vâng, lịch sử không làm lại được, nhưng thiết nghĩ mỗi người Việt chúng ta, nếu còn đầy đủ ý thức về bản thân mình và dân tộc mình, mỗi chúng ta sẽ không thể và không được phép nhắm mắt làm ngơ trước những câu hỏi cắt da cắt thịt vừa trình bày trên.

Vâng, lịch sử có những bối cảnh không thay đổi được, ví dụ, con đường Cách mạng Tháng Tám của nước ta khách quan rơi thỏm bất khả kháng vào cái trận địa ác nghiệt của cục diện quốc tế chiến tranh lạnh. Song lịch sử cũng không vì thế cấm đoán chúng ta nhìn lại dĩ vãng, để rút ra những bài học cần thiết cho hôm nay, cho tương lai.

Vâng, nếu chúng ta đối xử với lịch sử như một người thầy nghiêm khắc, phải chăng hôm nay chúng ta có thể nêu lên được nhận xét đầu tiên dễ thấy ngay để rút kinh nghiệm, đó là:

Vì trong lòng cuộc kháng chiến của nước ta chống ngoại xâm có tới ba, bốn cuộc chiến tranh qua tay người khác, các cuộc chiến tranh uỷ thác (các proxy wars) được gửi gắm hay cài đặt vào, để giằng xé đất nước ta, nhất là lại có cuộc nội chiến, cho nên sự nghiệp chống xâm lăng và giành lại độc lập thống nhất cho tổ quốc chúng ta thêm gian truân bội phần, với những cái giá phải trả đắt thêm bội phần. Chắc chắn có thể kết luận dứt khoát như vậy, có phải không ạ?

Xin thưa, lợi ích tối cao và nóng bỏng nhất của quốc gia và của dân tộc ta từ sau Cách mạng Tháng Tám cho đến hôm nay và mãi mãi về sau là: đất nước hoà bình, độc lập, thống nhất, dân chủ và giàu mạnh. Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh viết rành rọt như thế.

Nhưng xin thưa với các vị, lợi ích quốc gia tối cao này trên chặng đường bảy mươi năm qua, dù ở phía bên nào – Bắc hay Nam, Hà Nội hay Sài Gòn – đều chịu tác động mọi chiều đối nội và đối ngoại của ý thức hệ, đều bị ý thức hệ nhuộm mầu và chi phối, đều phải đứng sau và đứng dưới ý thức hệ... Ngay tận hôm nay, đối với Đảng Cộng Sản Việt Nam: Độc lập dân tộc phải gắn với chủ nghĩa xã hội! – đấy là một ví dụ.

Đã thế, trong kháng chiến chống ngoại xâm, một phần rất quan trọng của năng lượng kháng chiến lại phải dành vào nội chiến, hoặc bị nội chiến triệt tiêu. Chưa nói đến một phần rất quan trọng khác của năng lượng kháng chiến bị sự giằng xé của các cuộc chiến tranh uỷ thác hút mất. Mỗi bát gạo viện trợ chúng ta nhận được, mỗi khẩu súng đem đến giúp nước ta dù là cho nửa đất nước bên nào, đều phải trả bằng máu của dân tộc ta. Chẳng có gì cho không cả!

Thưa các quý vị, bi kịch chiến tranh đày rãy những nghịch cảnh gắn quyện hữu cơ vào nhau không sao tách bạch ra được như thế của đất nước chúng ta trong 4 cuộc chiến tranh vừa qua cay đắng lắm.

Xin phép được hỏi: Hôm nay mỗi người Việt chúng ta đã ý thức được đầy đủ bi kịch đất nước đã xảy ra này? Chúng ta đang là một dân tộc như thế nào, đã phải trả biết bao nhiêu xương máu và tổn thất suốt bảy mươi năm qua mà đến nỗi hôm nay vẫn không ý thức được đầy đủ về bi kịch của quốc gia mình – mà mỗi người còn sống hôm nay đều là tác nhân, nạn nhân và chứng nhân!? Chẳng lẽ mỗi người Việt chúng ta thấp hèn đến vậy? – Tôi rất đau lòng và xin lỗi phải đặt ra câu hỏi thắt gan thắt ruột như vậy!

Hôm nay mỗi chúng ta có dám can đảm coi bi kịch đất nước đã xảy ra bảy mươi năm qua một phần có nguyên nhân là các lực lượng chính trị và trí tuệ của đất nước chúng ta – dù là bên nào, Hà Nội hay Sài Gòn, – đều có sự hiểu biết hão huyền và quá khờ dại về thiên hạ, về cái thế giới chúng ta đang sống. Chúng ta có dám kết luận như thế không ạ? Đấy là bài học đẫm máu thứ nhất.

Mỗi chúng ta hôm nay có dám thừa nhận bi kịch này của đất nước một phần có nguyên nhân là sự giác ngộ chưa đầy đủ của các lực lượng chính trị và trí tuệ trong cả nước – dù là bên nào – về lợi ích tối cao của quốc gia không?.. Sự thật có phải là như vậy không?.. Đây là bài học đẫm máu thứ hai.

Mọi thảm hoạ và lạc hậu đất nước ta đã và đang phải gánh chịu, nếu cứ đổ diệt mọi tội lỗi cho đế quốc sài lang, cho cái gọi là kẻ thù giai cấp do ta dựng nên, cho hoàn cảnh khách quan… hiển nhiên là không ổn.

Nêu lên những câu hỏi bên trên, tôi mong các quý vị nhìn thấu đáo những nguyên nhân yếu kém của chính ta, với ý thức: Kẻ thù số một mang lại mọi tai ương cho đất nước chúng ta suốt bảy mươi năm qua và 40 năm qua trước hết là những hèn kém của chính ta! Là chính ta!

Cần phải đặt vấn đề như vậy để tìm bằng được lối ra cho đất nước hôm nay. Một dân tộc sau mỗi chặng đường không biết phải tự tính sổ để hiều thấu đáo cái dại – khôn của mình, dân tộc ấy đúng là chỉ đáng làm chất liệu lót đường đi cho những kẻ ác!

Thưa các quý vị, cuộc kháng chiến giành độc lập thống nhất cho tổ quốc của chúng ta anh dũng vô song. Truyền thống yêu nước thiêng liêng này phải tiếp tục đời đời gìn giữ. Sự việc hàng triệu, hàng triệu người tại nhiều quốc gia trên thế giới, kể cả trong lòng nước Mỹ, ủng hộ cuộc kháng chiến của Việt Nam chống Mỹ xâm lược một mặt nói lên tính chính nghĩa của cuộc kháng chiến này, mặt khác sự ủng hộ như vậy của hàng triệu người trên thế giới là sự phản đối đanh thép tính chất tàn bạo cuộc chiến tranh này của Mỹ tại Việt Nam. Xin đừng bao giờ quên điều này.

Song tất cả những điều vừa kể ra như vậy dứt khoát vẫn không cho phép các lực lượng chính trị và trí tuệ của toàn thể dân tộc ta hôm nay nhắm mắt bỏ qua hai bài học đẫm máu phài nhớ đời đời kiếp kiếp nói trên. Lại càng không được phép nuôi dưỡng tinh thần yêu nước chỉ bằng cách khoét sâu hận thù trong quá khứ, dù là trong nội bộ Việt Nam với nhau, hay là đối với thế giới bên ngoài. Không thể đã bảy mươi năm rồi, bốn mươi năm rồi, mà hôm nay vẫn cứ lôi nhau ra mà nguyền rủa té tát! Thậm chí còn để tô son vẽ phấn làm vinh nữa!.. Một dân tộc ngàn năm văn hiến không thể sống và ứng xử như thế. Một dân tộc ngàn năm văn hiến nhất thiết phải có cách hành xử của văn hiến và nhân bản.

Nhân đây cũng phải nói thêm: Tha hoá hiện nay của Đảng, của chế độ đang ngày đêm cố mài quá khứ lịch sử bảy mươi năm, bốn mươi năm ra để sống, không phải chỉ đơn thuần vì sự tha hoá tự thân đang diễn ra và lòng tham bám giữ quyền lực, mà nguy hiểm hơn nhiều:

Đấy là sự bế tắc trong tư duy và con đường sống của Đảng và của chế độ, mà hệ quả là những thất bại nghiêm trọng của sự ngiệp xây dựng và bảo vệ đất nước trong 40 năm đầu tiên của độc lập thống nhất.

Hiện nay, Đảng đang tiếp tục làm như thế bằng mọi giá, tất cả nhằm bảo vệ bằng được vị trí độc quyền thống trị của mình, bất chấp đất nước đang phải đối mặt với những thách thức gì!

Vâng, bao nhiêu hy sinh xương máu và tổn thất tổ quốc chúng ta đã phải chịu đựng trong bốn (4) cuộc chiến tranh vừa qua, những cái giá phải trả tiếp theo trong bốn mươi năm đất nước độc lập thống nhất đầu tiên phỏng còn ý nghĩa gì, nếu như hai bài học đẫm máu nêu trên không được rút ra?

(Cả hội trường rộn rạo hẳn lên cứ như đụng phải lửa, đứng ngồi không yên. Vị cách mạng lão thành như là ngồi uống các lời của Yến, chứ không phải nghe. Vị đại diện lãnh đạo kính tụt xuống giữa mặt, hai mắt trố lên vì căng thẳng. Giáo sư Hoàng Quốc Tuý ghi chép rất chăm chỉ… Yến phải chờ một lúc cho sự im lặng trở lại.)

… Vâng… … Xin thưa các quý vị, giáo sư Hoàng Quốc Tuý trong trình bày của mình đã lưu ý chúng ta về siêu cường Đại Hán đang lên đang thách thức cả thế giới.

Nằm ở vị trí địa đầu của khu vực, nước ta hôm nay lại đang đứng trước nguy cơ một lần nữa trở thành trận địa giằng xé lịch sử của thế kỷ 21 này. Nghĩa là, trong khi chúng ta chưa kịp định thần ngẫm nghĩ về bi kịch lịch sử đất nước rơi vào cuộc giằng xé hai phe bốn mâu thuẫn thời chiến tranh lạnh, chưa kịp rút ra cho mình hai bài học lịch sử đẫm máu trong thế kỷ trước, nước ta hôm nay lại đang rơi vào vùng tâm điểm của tranh chấp Mỹ - Trung trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương có ý nghĩa chi phối quyết định bàn cờ thế giới.

Trong tình thế mới này, sự lựa chọn chính thức trên giấy trắng mực đen, trên lời nói và bằng hành động của những người có quyền lực trong Đảng vẫn là:độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội – nghĩa là bảo toàn chế độ phải là lợi ich tối cao, chứ không phải tổ quốc!

Đáng lo ngại hơn nữa, trong Đảng vẫn tồn tại một xu thế quyết liệt, muốn níu kéo liên minh ý thức hệ để bảo toàn chế độ, thậm chí đến mức có lúc đã nói thẳng ra … mỗi bên coi sự phát triển của nước này là cơ hội quan trọng cho sự phát triển của nước kia trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam và ở Trung Quốc…

Níu kéo liên minh ý thức hệ như vậy, phải chăng có thể được xem là đành nhắm mắt bỏ qua những gì đã xảy ra với nước ta xuyên xuốt toàn bộ quan hệ Việt - Trung liên quan đến những xâm hại lợi ích tối cao và chủ quyền quốc gia thiêng liêng của ta? Làm như thế phải chăng mặc nhiên coi những việc đã xảy ra là chuyện đã rồi (faits accomplis)? Nếu đúng như vậy thì chết thật! Cái gì nước ta bị cướp đành coi như mất đứt luôn và từ nay chịu ngậm bồ hòn làm ngọt? Có phải lập trường như thế là vớt vát đến cùng liên minh ý thức hệ, để mong được phía Trung Quốc bớt bắt nạt? Làm như thế để mong Trung Quốc bố thí cho hoà bình? Làm như thế phải chăng hy vọng sẽ được yên thân bảo toàn quyền lực thống trị của Đảng đối với đất nước và giữ được đại cục!?..

Là đảng viên, tôi phải nói lên lo lắng này của tôi với toàn Đảng và cả nước.

Là đảng viên, tôi phải đặt ra câu hỏi: Lịch sử quan hệ Việt – Trung 65 năm qua chẳng lẽ không đủ sức chỉ ra sự mù quáng của liên minh ý thức hệ này hay sao? Chẳng lẽ trí nhớ chúng ta đã bị tẩy trắng mọi cái giá đất nước ta đã phải trả cho liên minh này?

Thưa các quý vị, hai bài học đẫm máu của thế kỷ trước chẳng lẽ đến giờ phút này vẫn chưa đủ sức thuyết phục toàn thể dân tộc ta hôm nay, nhất là các đảng viên:

Mọi thứ chủ nghĩa áp đặt cho đất nước ta và liên minh ý thức hệ như vậy cho đến hôm nay chỉ đem lại thảm hoạ? Chúng ta không thấy các thứ chủ nghĩa và liên minh ý thức hệ như thế đang tiếp tục giam hãm nhân dân ta trong sự nô dịch mới của quyền lực Đảng, đang làm suy vong quốc gia, và trên thực tế là đang chặn đứng con đường phát triển của đất nước chúng ta?

Đây chính là sự thật đã và đang diễn ra trên đất nước ta trong 40 năm độc lập thống nhất đầu tiên, có phải như vậy không ạ?

Xin cho phép tôi nhấn mạnh thế này: Nhất thiết nước ta phải vươn lên có thế và lực với tư cách là một quốc gia độc lập có chủ quyền, để xây dựng bằng được mối quan hệ hợp tác và hữu nghị với Trung Quốc, chứ không phải là tìm kiếm liên minh ý thức hệ chỉ để bảo toàn chế độ!

Nghe đến đây, vị đại diện lãnh đạo đấm bàn thình thình. Rồi ông đột nhiên đứng bật dậy, tay chỉ thẳng vào Yến, một thôi một hồi:

– Phản động! Bắt! Công an đâu? Bắt ngay! Bắt ngay!.. … Nói như thế là cực kỳ phản động! Không cho phép lợi dụng đối thoại để tuyên truyền phản động lật đổ chế độ!.. Phản động như thế đừng có hòng…

Hội trường nổ tung tiếng phản đối vị đại diện lãnh đạo, nhiều người đứng hẳn dậy hét lớn. Riêng khu vực cánh nhà báo và các viên chức nhà nước ngồi, mặt đất vẫn phẳng lặng giữa cái chợ vỡ.

Vị cách mạng lão thành phải đứng dậy. Ông kéo vị đại diện lãnh đạo ngồi xuống, rồi đưa cả hai tay lên trời vãn hồi trật tự:

– Bình tĩnh! Bình tĩnh! Tôi yêu cầu mọi người bình tĩnh! Đây là đối thoại, tất cả chúng ta phải bình tĩnh!..

Hội trường nhao nhao ủng hộ ý kiến vị lão thành cách mạng. Chờ sự yên lặng quay trở lại, vị lão thành cách mạng nói tiếp:

– Tôi thấy bà Yến nói lên nhiều phê phán quyết liệt. Đúng sai thế nào rồi đây sẽ mổ xẻ. Nhưng đến giờ tuyệt nhiên chưa thấy bà nói về giải pháp. Mời bà đi thẳng vào yêu cầu này.

Yến đứng dậy, nói tiếp:

– Xin cảm ơn vị lão thành cách mạng. Tôi xin tiếp tục.

Thưa các quý vị, trong tình hình nguy hiểm và bế tắc hiện nay, cả nước đang xôn xao chung quanh câu hỏi: Theo Trung Quốc thì mất Đảng, theo Mỹ thì mất chế độ, theo ai bây giờ?

Một đất nước có hai nghìn năm lịch sử, một dân tộc anh dũng chống ngoại xâm mà hôm nay phải hỏi mình như thế hả trời đất?!

Yến gần như hét lên, nắm cả hai tay giơ lên cao như đang hỏi trời và hỏi cử toạ.

– …Hỏi phải theo ai? như vậy, thực lòng tôi không hiểu tổ quốc chúng ta bây giờ đang ở đâu?

Tôi xin lỗi được phép nhận xét: Chính sự phân vân này, đặc biệt là trong cả giới trí thức, cho thấy đến nay chúng ta đang trở nên hèn yếu và mất phương hướng đến nhường nào! Cách đặt câu hỏi như thế càng cho thấy hình như chúng ta hôm nay vẫn chưa học được bao nhiêu từ hai bài học đẫm máu. Thiếu sót này nguy hiểm lắm. Bởi vì, dù là theo ai, mà ta không phải là chính ta, thì bao giờ người theo cũng chỉ là con tốt trên bàn cờ cho người chơi cờsử dụng. Kinh nghiệm cay đắng của bảy mươi năm qua là như vậy.

Xin thưa: Số phận của đất nước ta được định đoạt không phải ở chỗ theo ai?, mà là ở chỗ ta phải là chính ta và phải có năng lực và phẩm chất tập hợp được sự hậu thuẫn của cả thế giới cho sự nghiệp của nước ta nói riêng và cho lẽ phải nói chung. Đấy mới là con đường sống. Nếu bản thân ta không tự đứng lên là một người có nhân cách và bản lĩnh, có lẽ sống và dám sống, mà cứ dặt dẹo như một tên nghiện hút xì-ke ma tuý, hỏi rằng ta sẽ tự sống sao được, và ai sẽ chơi với ta?

Xin thưa, dứt khoát không thể gửi nhà cho Tàu hoặc Mỹ giữ hộ được. Cũng chẳng có Tàu hay Mỹ nào chịu làm lính đánh thuê giữ nhà cho ta đâu ạ.

(Tiếng vỗ tay ran lên.)

Thưa các quý vị, - Yến nói tiếp - …hàng chục năm nay, nhìn vào hiện trạng đất nước, các đảng viên thuộc ba thế hệ trong đại gia đình của chúng tôi cứ phải hỏi nhau: Để đất nước chúng ta suy yếu và tha hoá mọi mặt như hôm nay, những hy sinh tổn thất của cả dân tộc ta trên chặng đường bảy mươi năm qua, trên chặng đường bốn mươi năm qua có đáng hay không?

Tôi còn nghĩ rằng: Để đất nước lâm vào tình cảnh như hôm nay không một đảng viên nào, từ đảng viên thường đến Tổng bí thư, có quyền nói trước dân tộc là mình vô can! Kể cả tôi đang đứng trước mặt các quý vị! Tôi muốn nhấn mạnh điều nghiêm trọng này trước khi nói suy nghĩ về giải pháp.

(Hội trường vỗ tay nhiệt liệt tán thành và cổ xuý Yến.)

– Thưa các quý vị, thế giới hôm nay không mảy may quan tâm dân tộc ta đang phải mang trên mình những vết thương gì trong quá khứ, và hiện tại đang yếu kém ra sao. Thế giới hôm nay chỉ nghiêm khắc đặt ra cho nước ta những đòi hỏi và thách thức.

Trung Quốc hôm nay cũng chẳng dành cho nước ta sự chiếu cố nào về hoàn cảnh hay quá khứ bang giao giữa hai nước, mà chỉ đặt nước ta đứng trước vấn đề: Hoặc là anh đủ sức trở thành đối tác được tôi tôn trọng, hoặc là anh dặt dẹo cam chịu tôi khuất phục làm thuộc hạ?.. Chấm hết ạ!

Thưa các quý vị, thế giới khắc nghiệt hôm nay nói chung và Trung Quốc siêu cường Đại Hán đang lên nói riêng chỉ đặt ra cho nước ta câu hỏi duy nhất:Tồn tại hay không tồn tại – với tính cách là một quốc gia độc lập có tự trọng và được tôn trọng?

Cuộc sống quyết liệt của đất nước hôm nay cũng chẳng dành cho dân tộc ta giây phút chờ đợi nào, để “ta tự xử lý ta với nhau” cho xong mọi chuyện trong quá khứ đã, trước khi ta bắt tay vào công việc đối xử với cả thế giới và tìm cách sống được bên cạnh Trung Quốc. Có phải như thế không ạ?

Hơn nữa, tình trạng tay trái chém tay phải giữa ta với ta như đã xảy ra trên chặng đường đất nước đã đi bảy thập niên qua và bốn mươi năm qua đang hằn sâu trong tâm thức một bộ phận dân tộc cách nghĩ và mối quan hệ “có mày không tao”.

Hiểm nguy hơn nữa, hiện nay trong lòng đất nước vẫn đang tồn tại một đồng minh đầy quyền lực nhưng giấu mặt, đang vô ý thức hay có ý thức dung dưỡng tiếp trên thực tế sự chia cắt dân tộc đã xảy ra từ cách đây bảy mươi năm.

Xin thưa: Kẻ đồng minh đầy quyền lực và giấu mặt này hôm nay có tên gọi là kiên định độc lập dân tộc phải gắn với chủ nghĩa xã hội!

(Hội trường lao xao một lúc…)

– … Tư duy này hôm nay khét lẹt đến mức quy kết: Không yêu chủ nghĩa xã hội là không yêu nước!

Nhiều người lãnh đạo lúc nào cũng hô to phải trung thành với chủ nghĩa Mác – Lênin và chủ nghĩa xã hội, mặc dù ngay cả người cao nhất của Đảng cũng phải thừa nhận chưa biết đến cuối thế kỷ 21 này chủ nghĩa xã hội sẽ như thế nào!

Xin thưa các quý vị: Chính cái tư duy này là một trong những tác nhân trực tiếp đang chủ động góp phần làm sâu sắc thêm hận thù, khoét sâu thêm vết thương dân tộc, nhất là mỗi lần vào dịp ngày Ba mươi Tháng Tư đến!..

(Hội trường chao đảo như nứt toác, như có luồng điện xung mạnh đột ngột chạy qua. Vị lão thành cách mạng nét mặt chăm chú đến tột độ. Vị đại diện lãnh đạo hai bàn tay trở thành hai quả đấm siết chặt trên mặt bàn, hai môi bặm vào nhau…)

Thưa các quý vị, - Yến tiếp tục. - …làm sao có thể bắt dân yêu nước thì nhất thiết phải yêu chủ nghĩa xã hội của Đảng như đang diễn ra trong đời sống hàng ngày của đất nước được ạ?

… Về hoà giải dân tộc, xin cho phép tôi lưu ý các quý vị: Đất nước chúng ta trong thế giới hôm nay và bên cạnh Trung Quốc như thế này, hoàn toàn không cho chúng ta thời giờ trang trải sòng phẳng ân – oán, đúng – sai giữa ta và ta với nhau trong bảy mươi năm qua đâu các vị ạ… Xin hãy vì tổ quốc của chúng ta không bao giờ được phép nhắm mắt trước thực tế này!

Và giả thử có làm được cái việc trang trải bằng cách chúng ta xoá sổ lẫn nhau cho đến người cuối cùng đi nữa, cũng không bao giờ trang trải hết nỗi với nhau đâu. Có phải thế không ạ?

Đây là sự thật đầy oan khiên đang chặn đứng con đường dẫn tới hoà giải dân tộc. Đây chính là sự thật bây giờ mỗi người Việt Nam chúng ta phải nhìn thẳng vào! Yêu nước, thương dân tộc mình, thì chỉ còn mỗi con đường phải đối mặt với sự thật này để quyết vượt lên quá khứ.

Phải nhìn thẳng vào những thách thức, những đòi hỏi đang đặt ra cho đất nước, để mỗi chúng ta vượt lên chính mình, thực hiện cho bằng được hoà giải dân tộc.

Cho nên, hoà hợp dân tộc hoàn toàn không phải chỉ nhằm mỗi mục đích xoá hận thù cũ, khép lại quá khứ, để dĩ hoà vi quý! Hoàn toàn không phải chỉ có thế! Mà nhất thiết phải đi xa hơn nhiều! Trong suốt chiều dài lịch sử của mình, dân tộc ta không thấp kém đến nỗi chỉ vướng víu loay hoay với nhau trong những khó khăn tình cảm vụn vặt như vậy khi xảy ra bi kịch bất hoà dân tộc, mà còn luôn luôn biết vượt lên tất cả, vì đại nghĩa... Lấy bao dung, lấy đại nghĩa để vượt lên quá khứ. Thậm chí, nếu có xảy ra đổ vỡ nào trong lòng đất nước sức con người chưa làm sao hàn gắn ngay được, thì lấy khoan dung, lấy kiên định vận dụng sự trợ giúp của thời gian!.. Một dân tộc trưởng thành thì phải có văn hoá và bản lĩnh hành xử như thế.

Thưa các quý vị, tôi xin phép nhấn mạnh: Hoà hợp dân tộc hôm nay trước hết là để nhìn lại mọi yếu kém của chính mỗi bản thân chúng ta, dù là bên này hay bên kia, là tự giác ngộ chính ta.

Hoà hợp dân tộc như vậy là để tự đứng lên giải phóng chính ta khỏi cái ngu dốt về thiên hạ và thế giới.

Hoà hợp dân tộc như vậy là để giác ngộ cho bằng được những cái còn thấp kém của chính bản thân mỗi chúng ta trong việc ý thức và bảo vệ lợi ích tối cao của quốc gia, cũng như để hiểu được con đường xây dựng nên những giá trị tạo ra sự phát triển của quốc gia.

Cho nên, hoà hợp dân tộc như vậy trước hết và duy nhất là để ta phải trở thành chính ta trong thế giới này, đồng lòng nhất trí cùng nhau tạo dựng bằng được một Việt Nam ta là chính ta và dám dấn thân cùng thế giới!

Vị lão thành cách mạng đột nhiên giơ tay:

– Tôi xin lỗi chen ngang hỏi một câu: Bà Yến nói về hoà giải dân tộc như thế có khác gì bắt dân tộc ta phải sám hối! Bà dám đòi dân tộc phải sám hối có phải không?

Yến:

– Xin thưa, thực lòng tôi không dám ạ. Nhưng nếu quý vị coi việc tự nhìn nhận lại mình để thực hiện bằng được hoà giải dân tộc là việc sám hối, tôi xin phép tán thành với tất cả tâm nguyện việc sám hối như thế.

Đúng là dân tộc ta đang cần việc sám hối như thế. Để biết đau, biết nhục, biết cái hèn kém của mình. Để nhất quyết phải tìm một con đường sống khác. Nhất thiết phải như thế ạ.

Tóm lại: Hoà hợp dân tộc hôm nay trước hết là để quyết cùng nhau hun đúc trí tuệ và ý chí để trở nên một dân tộc trưởng thành không gì chia cắt và lung lạc được, tạo ra cho dân tộc mình sức mạnh đứng được trong thế giới khắc nghiệt hôm nay, với tính cách là một thành viên có tự trọng và được tôn trọng trong cộng đồng quốc tế.

Xin hãy đem tất cả trí tuệ và nghị lực xây dựng hoà hợp dân tộc như thế, bắt đầu từ xoá bỏ độc quyền yêu nước, từ thực thi dân chủ và tự do, từ bảo đảm công khai và minh bạch trong toàn bộ đời sống kinh tế, chính trị, xã hội của đất nước.

Tinh hoa và trí tuệ của cả nước lúc này hơn bao giờ hết có nghĩa vụ dồn sức thực hiện bằng được hoà giải dân tộc như thế, để nhờ đó có ý chí và trí tuệ đổi đời số phận đau thương của đất nước đã bị giam hãm gần hai thế kỷ nay trong nghèo nàn, lạc hậu, và hiện nay vẫn đang bị trói buộc tiếp trong nô dịch, tụt hậu và lệ thuộc!

Không có hoà giải dân tộc như thế, dứt khoát không thể đổi đời nước ta thành một nước phát triển, để có độc lập - tự do - hạnh phúc, để thoát được ách nô dịch của Trung Quốc.

Tổ quốc Việt Nam của chúng ta hôm nay xứng đáng có một hoà hợp dân tộc như thế, và phải như thế! – Yến càng nói càng sôi nổi.

(Cả hội trường đứng dậy vỗ tay rầm rầm…)

Giáo sư Hoàng Quốc Tuý:

– Xin cảm ơn bà Yến, tôi hoàn toàn tán thành. Bây giờ cho phép tôi nói rõ thêm về chiến tranh hay hoà bình trong các mối quan hệ liên quan đến Trung Quốc trong cục diện thế giới hôm nay.

Xin thưa, như một phản ứng tự nhiên trước những nỗ lực bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông, không phải ngẫu nhiên trong giới chính khách và học giả trên thế giới hiện nay bỗng dưng rộ lên chuyện nghiên cứu lại những bài học của lịch sử về các nguyên nhân dẫn đến chiến tranh thế giới II. Cuộc thảo luận này kết luận: Chính sách xoa dịu (appeasement policy)⁸ mà Anh và Pháp vào những năm 1930 đã tiến hành, với hy vọng sẽ ngăn chặn được cuồng vọng của Hitler, đã hoàn toàn thất bại. Kết quả đạt được là nước Đức của Hitler được khuyến khích tiến nhanh hơn nữa vào chiến tranh thế giới II, Áo và Tiệp Khắc là hai nước bị “thí” đầu tiên cho phát xít Đức. Cuộc thảo luận này cũng nhắc lại bài học lại lịch sử nhục nhã của thống chế Philippe Pétain, người đứng đầu chính phủ Pháp bấy giờ⁹ đã chủ trương đầu hàng và câu kết với Hitler, cốt mong cho nước Pháp được yên thân. Nhưng cái mà Pétain đạt được là nước Pháp vẫn không thoát khỏi bàn tay đẫm máu của nước Đức Hitler. Sau đó Pétain bị nước Pháp chiến thắng phát xít Đức kết án tử hình, nhưng vì tuổi già, nên được hưởng án tù chung thân. Cũng trong cuộc thảo luận này, người ta nhắc lại sự thoả hiệp của Liên Xô bằng cách “thí” Ba Lan cho Đức qua hiệp ước Molotov – Ribbentrop ký ngày 23-08-1939. Nhưng bước đi ngoại giao này cũng không cứu được Liên Xô thoát nổi hoạ xâm lăng của phát xít Hitler. Cuộc thảo luận trên thế giới hôm nay cũng nêu ra những bài học tương tự như vậy đối với chủ nghĩa phát xít Nhật.

Các chính khách và học giả trên thế giới đi tới kết luận: Thế giới ngày nay không được phép để tái diễn một loại chính sách xoa dịu như thế đối với Trung Quốc hôm nay, dù bất kỳ dưới hình thức nào. Thế giới hôm nay lại càng không thể coi Biển Đông là Sudetenland¹⁰, là vật tế thần dâng hiến cho Trung Quốc, với ảo tưởng làm dịu được tham vọng bá quyền của Trung Quốc. Đơn giản là nếu chấp nhận để cho Trung Quốc kiểm soát toàn bộ Biển Đông, sẽ đồng nghĩa với việc chấp nhận để cho Trung Quốc khống chế hoàn toàn con đường thông thương huyết mạch qua eo Malacca chiếm khoảng phần nửa lưu lượng vận chuyển hàng hoá toàn thế giới! Thế giới đặt câu hỏi: Con đường tơ lụa trên biển triều đại Tập Cận Bình đề xướng liên quan đến chuyện này như thế nào? Chưa nói đến Biển Đông đang được Trung Quốc coi là kho nhiên liệu sống còn cho tương lai siêu cường Trung Quốc!

Đặc biệt nguy hiểm, đến nay Trung Quốc đã xây xong bảy (7) căn cứ quân sự trên các đảo thuộc Hoàng Sa của ta mà Trung Quốc đã chiếm trong các năm 1956 và 1974, trên 7 đảo Trường Sa của ta mà Trung Quốc đã chiếm năm 1988, dựng lên cái Trung Quốc gọi là Vạn Lý Trường Thành trên Biển Đông. Trên thực tế, đấy là một chiến luỹ trên biển án ngữ toàn bộ vùng biển nước ta, đồng thời nhằm từng bước khẳng định bằng vũ lực đường lưỡi bò 9 vạch, mở rộng dần việc kiểm soát trên thực tế toàn Biển Đông. Trung Quốc đang tính thời điểm cho việc thiết lập vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông. Giới lãnh đạo Trung Quốc từ Tập Cận Bình trở xuống, không dưới một lần gọi những hành động này nằm trong phạm vi chủ quyền bất khả xâm phạm của Trung Quốc, khẳng định lập trường này của Trung Quốc trên Biển Đông rắn như đá, không thể thay đổi được… Họ đang cân nhắc thời điểm thiết lập vùng nhân dạng phòng không ở vùng này…

Trong chính giới Trung Quốc, đặc biệt là cánh diều hâu, có nhiều ý kiến cho rằng phương Tây hiện nay chưa ra khỏi suy thoái kinh tế. Trong khi đó sau chiến tranh Iraq, Mỹ bây giờ mới quay trở lại châu Á nên chưa kịp bén chân và đang bị phân tán vì bận bịu tứ tung, sắp tới lại có bầu cử nữa... Vì thế lúc này là thời cơ cho Trung Quốc cần chớp lấy. Nguy cơ đụng độ trên biển hay chiến tranh lấn chiếm biển đảo vì vậy trở nên thường trực, giới quân sự Mỹ đã nhiều lần cảnh báo. Trên thực tế Trung Quốc đã tiến hành nhiều hoạt động quân sự mới nghiêm trọng ở vùng biển Hoa Đông, ngày 20-11-2013 đã lập vùng nhận dạng phòng không (AIDZ) ở đây bao gồm cả vùng trời đảo Senkaku thuộc về Nhật mà Trung Quốc đang đòi, và vùng trời bãi đá ngầm Socotra thuộc Hàn Quốc mà Trung Quốc đang tranh chấp. Không phải ngẫu nhiên hợp tác quân sự Mỹ - Nhật và hợp tác quân sự Mỹ - Philippines được nâng lên cấp độ mới để ứng phó. Hơn nữa nội tình Trung Quốc đang có nhiều chuyện rối ren cần phải hướng sự bùng nổ ra bên ngoài.

Chiến tranh lớn giữa Trung Quốc và Mỹ, hoặc giữa Trung Quốc và Nhật trên Biển Đông tuy là một khả năng tiềm tàng, nhưng Trung Quốc phải suy tính nhiều, vì hoả lực còn thua kém của mình, vì nhiều thứ khác, mặc dù Tập Cận Bình đã chỉ thị cho quân đội Trung Quốc phải chiến thắng bất kỳ cuộc chiến tranh cục bộ nào. Nhưng đối với các nước nhỏ trong vùng, trong đó có nước ta, từ 1956 đến nay, Trung Quốc sẽ liên tục lấn tới.

Thưa lão đồng chí và vị đại diện lãnh đạo, đương nhiên Mỹ không chịu khoanh tay ngồi yên. Việc Mỹ trở lại châu Á hiện nay là quyết liệt. Thực tế này cho thấy câu chuyện chiến tranh và hoà bình trong khu vực chúng ta trước hết là câu chuyện của mối quan hệ Trung Quốc – Mỹ, và câu chuyện mối quan hệ giữa Trung Quốc và cả thế giới còn lại. Vấn đề Trung Quốc – Biển Đông về nhiều mặt cũng là vấn đề của thế giới!

Toàn bộ thực tế trình bày trên đặt ra cho Việt Nam đòi hỏi: Muốn giải quyết những xung đột trong quan hệ Việt - Trung, đặc biệt là trong vấn đề Trung Quốc - Biển Đông, Việt Nam phải đứng vững trên đôi chân của mình và phải tranh thủ được sự hậu thuẫn của cả thế giới. Chưa nói đến so sánh lực lượng Việt – Trung cũng đòi hỏi nước ta phải có cách tiếp cận vấn đề như vậy. Nghĩa là, nước ta nếu chỉ có chính nghĩa không thôi thì cũng chưa đủ, mà còn phải có các phẩm chất và giá trị tập hợp được cả thế giới tiến bộ đứng về phía ta, như bà Yến đã lưu ý các quý vị… - xin đặc biệt nhấn mạnh như vậy.

Thực tế 65 năm quan hệ Việt – Trung cũng cho thấy mọi cam kết song phương đạt được giữa hai nước liên quan đến độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia chưa một lần nào bảo toàn được lợi ích quốc gia của ta, mà thường là chỉ mang ý nghĩa một chặng dừng chân để tạo cơ hội mới cho Trung Quốc lấn tới bước tiếp theo.

Thưa các quý vị, chiếm đoạt vùng lưỡi bò là ý đồ chiến lược thường trực của Trung Quốc, đang được vận hành theo kiểu thế giới đặt cho cái tên là “cắt các lát xúc-xích salami” – nói theo ngôn ngữ Việt đại thể là xà xẻo dần từ miếng. Họ giành giật từng thời cơ, lấn chiếm từng bước, quyết thực hiện đồng bộ các biện pháp kinh tế - chính trị - quân sự, luôn luôn chủ trương thực hiện các bước đi đã đề ra càng sớm càng tốt!

Năm 2008 Trung Quốc đã thẳng thừng mặc cả với Mỹ chia đôi Thái Bình Dương, lấy đảo Hawaii làm mốc, nửa phía Đông là phần của Mỹ, nửa phía Tây là phần của Trung Quốc, dĩ nhiên Mỹ không thể chấp nhận. Gần đây Trung Quốc lại đưa ra ý kiến mới: Tốt nhất là Mỹ nên dành toàn bộ Đông Dương cho Trung Quốc, để Mỹ quay về giữ phần còn lại của ASEAN!.. Đương nhiên chấp nhận sự chia chác như thế cũng có nghĩa siêu cường Mỹ chấp nhận tự sát, điều này chắc chắn là không thể!

Điều đã xảy ra là mọi hy vọng về một đồng thuận Mỹ - Trung (G2) được Obama khởi xướng khi lần đầu tiên bước vào Nhà Trắng mong kéo Trung Quốc đi chung với trật tự thế giới để kiềm chế Trung Quốc đã thất bại. Trục xoay Châu Á – Thái Bình Dương hiện nay là phương án thay thế. Tầu chiến và máy bay Mỹ trong phạm vi vùng biển và vùng trời quốc tế bắt đầu thường xuyên tìm cách tiếp cận với các căn cứ nổi Trung Quốc xây dựng trên các đảo chiếm ở Biển Đông để khẳng định tự do thông thương theo luật quốc tế và UNCLOS 1982, phía Trung Quốc xua đuổi ráo riết. Giới nghiên cứu chiến lược của Mỹ đang khuyến khích thượng viện Mỹ sớm thông qua UNCLOS 1982 để tăng thêm cơ sở pháp lý quốc tế cho hoạt động của Mỹ tại vùng này. Căng thẳng đang tăng lên từng ngày.

Có thể phán đoán: Mỹ và đồng minh chắc chắn không thể để Trung Quốc độc chiếm Biển Đông và uy hiếp toàn vùng. Mỹ sẽ cùng với đồng minh của họ chốt đến cùng chiến tuyến phia Bắc Biển Đông là Nhật Bản và Hàn Quốc, chiến tuyến phía Nam bắt đầu từ Philippines – mà làm như thế sẽ là giữ được vùng biển Đông Nam Á và bảo toàn được sự hậu thuẫn lẫn nhau trong liên minh với Úc, Ấn Độ… Mỹ chủ trương không tham gia vào việc tranh chấp biển đảo giữa các bên trên Biển Đông, nhưng kiên trì lập trường phải tôn trọng luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, bảo đảm tự do thông thương trên biển quốc tế.

Bước đi quan trọng nhất giữa Mỹ và đồng minh là Mỹ hậu thuẫn mạnh mẽ việc Nhật sửa đổi điều 9 của Hiến pháp, gỡ bỏ mọi hạn chế ràng buộc cuối cùng có liên quan đến chiến tranh thế giới II để Nhật có khả năng cùng với các đồng minh khác tham gia toàn diện vào các vấn đề quốc phòng và an ninh trong khu vực và có thể mở rộng ra cả ASEAN.

Cũng như hầu hết các quốc gia khác – vì rất nhiều lý do địa kinh tế và địa chính trị, Mỹ đương nhiên không muốn Việt Nam rơi vào vòng tay Trung Quốc. Mỹ ủng hộ mạnh mẽ một Việt Nam phát triển mạnh và dân chủ, bảo vệ chủ quyền quốc gia và độc lập của mình. Mỹ đang làm tất cả đẩy mạnh thực hiện mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai nước. Vấn đề dân chủ và quyền con người là những vấn đề nguyên tắc trong chính sách đối ngoại của Mỹ, do chế độ chính trị của Mỹ đòi hỏi như vậy, không nên đơn giản hay cố tình xem đấy chỉ là những thủ đoạn diễn biến hoà bình.

Có thể nói trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc của mình vì một nước Việt Nam phát triển và dân chủ, Việt Nam dấn thân đến đâu, sẽ nhận được sự hợp tác và hậu thuẫn của Mỹ đến đấy. Mỹ nói thẳng, sự hợp tác của Mỹ không nhằm thay đổi chế độ chính trị của Việt Nam, vì Mỹ coi đấy là vấn đề thuộc chủ quyền và thuộc nội bộ tự thân sự phát triển của Việt Nam. Đây không chỉ là một tính toán khôn ngoan, mà còn là kinh nghiệm rất đắt của chính bản thân Mỹ. Kinh nghiệm này bắt đầu trở thành một nguyên tắc đối ngoại của Mỹ thời Obama.

Ví bằng, với những lý do nào đấy, giả thử Việt Nam chịu khuất phục đầu hàng Trung Quốc, đi hẳn với Trung Quốc. Mỹ sẽ coi đấy cũng chỉ là câu chuyện của Việt Nam, rồi Việt Nam sẽ phải tự rút ra bài học cho mình như đã từng được nếm trải trong quá khứ, nhân dân Việt Nam sẽ tự giải quyết công việc của mình. Trong trường hợp này, vị thế của Mỹ trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương không hề yếu đi. Thậm chí trong trường hợp này, các đồng minh của Mỹ trong khu vực có thể sẽ chủ động liên kết chặt chẽ hơn nữa với Mỹ, để chặn đứng sự gia tăng bành trướng của Trung Quốc. Chí ít xu thế trong khu vực chống Trung Quốc sẽ quyết liệt hơn, vì không thể nào chấp nhận sự bành trướng hiện nay của Trung Quốc.

Xin thưa các quý vị: Không bao giờ Trung Quốc có thể làm được vai trò lãnh đạo thế giới, cho dù một khi trở thành nền kinh tế lớn nhất đi nữa. Bởi vì tư duy và văn hoá Trung Quốc và chủ nghĩa thực dân mới Đại Hán tự loại bỏ khả năng này: Văn minh nhân loại ngày nay không thể chấp nhận Khổng giáo và văn hoá mục tiêu biện minh cho biện pháp.

Song Trung Quốc thực sự đang là một cường quốc khu vực dồi dào bạo lực, nhưng vô cùng đói khát giấc mơ Trung Hoa, luôn luôn hành xử mềm hoặc rắn theo nguyên tắc (maxime, Grundsatz) mục tiêu biện minh cho biện pháp, đang uy hiếp áp đảo các nước nhỏ.

Có thể nhận định, Việt Nam không quan trọng đối với Mỹ đến mức nếu “mất” Việt Nam vào tay Trung Quốc ảnh hưởng của Mỹ trong khu vực này sẽ suy giảm hoặc suy sụp.

Nhưng xin thưa, nếu Việt Nam không thực hiện được hợp tác toàn diện với Mỹ, gần như sẽ đồng nghĩa Việt Nam không thể cùng đi được với cả thế giới. Khỏi phải nói, nếu xảy ra như vậy, Việt Nam sẽ suy yếu và lép vế như thế nào trong quan hệ Việt – Trung, khiến Việt Nam sẽ chỉ còn đường bó tay cam chịu thuần phục Trung Quốc, làm quân cờ cho Trung Quốc, thậm chí có lẽ Việt Nam sẽ không đủ tiêu chuẩn để được Trung Quốc đối xử như Bắc Triều Tiên!

Thưa các quý vị, chúng ta cũng không thể bỏ qua một thực tế quan trọng khác: Mỹ và Trung Quốc có nhiều vấn đề phụ thuộc lẫn nhau, hiện đang tránh đụng độ trực tiếp với nhau. Thực tế này có nghĩa là trong một bối cảnh nhất định nào đó, hoàn toàn có thể xảy ra khả năng một nước thứ ba nào đó bị một trong hai bên Mỹ / Trung bán đứng, mặc cả, đổi chác, đẩy ra làm bung xung chống bên kia, hoặc “thí” cho bên kia... Từ sau chiến tranh thế giới II cho đến hôm nay, đã nhiều lần các thế lực cường quốc chọn nước thứ ba làm trận địa giải quyết xung đột lợi ích trực tiếp giữa họ với nhau. Nhất là nước ta xin đừng lúc nào quên thực tế đầy máu và nước mắt này trong bốn cuộc chiến tranh đã trải qua ở thế kỷ trước (kháng chiến chống Pháp, kháng chiến chống Mỹ, chiến tranh của Trung Quốc xâm lược biên giới phía Bắc nước ta, chiến tranh Campuchia). Cho đến nay, không dưới một lần phía Trung Quốc thẳng thừng đòi Mỹ không được nhúng mũi vào chuyện Trung Quốc tranh chấp biển đảo trong khu vực.

Thưa các quý vị, kịch bản Trung Quốc mong muốn nhất, và cũng đang được tiến hành thành công nhất đối với nước ta là: Duy trì một Việt Nam èo uột và phụ thuộc, cam chịu giữ đại cục, 4 tốt và 16 chữ, tiếp tục củng cố những gì Trung Quốc đã cướp được, và từng bước thực hiện quyền kiểm soát trên thực tế cái “lưỡi bò”.

Thưa các quý vị, lật đi lật lại mọi vấn đề, đặt ra mọi tình huống, tôi vẫn cứ phải quay lại kết luận: Tình hình hiển nhiên đòi hỏi nước ta phải có một chế độ chính trị đủ mạnh, thực hiện được hoà giải dân tộc để phát huy được tối đa sức mạnh quốc gia, đồng thời huy động được hậu thuẫn của cả thế giới tiến bộ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc của mình. Đấy là cái bất biến ứng vạn biến nước ta đang thiếu. Đấy là cái dĩ bất biến nhất thiết nước ta phải có trong bối cảnh thế giới hôm nay. Cải cách chế độ chính trị hiện nay vì thế trở thành đòi hỏi tất yếu. Không làm được như vậy, Đảng dù có cam kết hàng nghìn hàng vạn lần với nhân dân “lãnh đạo Đảng và Nhà nước này không bán nước!” cũng chỉ là xáo rỗng.

(Tuy được nhắc nhở phải yên lặng, nhưng cử toạ vẫn không sao tránh khỏi bàn tán râm ran. Giáo sư Tuý lại phải chờ một lúc.)

Xin đặc biệt nhấn mạnh, trên thế giới hầu như hiếm có quốc gia nào điên khùng ủng hộ khát vọng độc chiếm Biển Đông của Trung Quốc. Chắc chắn cũng rất hiếm có như thế một quốc gia nào trên thế giới lại mong Việt Nam rơi vào vòng tay ôm ấp của siêu cường Trung Quốc. Vì vậy cũng phải đánh giá đúng tầm: Lợi ích quốc gia thiêng liêng của ta và tình hình khu vực này sẽ ra sao, phụ thuộc rất nhiều vào bản lĩnh hay sự nhu nhược của chính nước ta.

Bài học tháng Hai năm Bảy chín (02-1979) cho thấy Trung Quốc rất tàn ác, nhưng không phải ta không xử lý được.

Sự kiện giàn khoan HD 981 tháng 5-2014 là cái “test” mới nhất cho thấy Trung Quốc không phải muốn làm gì cũng được, nên buộc phải rút sớm trước một tháng.

Bởi vì Việt Nam rất quyết liệt bảo vệ chủ quyền của mình, thế giới lên án nghiêm khắc hành động phi pháp của Trung Quốc.

Phải rút sớm một tháng, vì Trung Quốc lo rằng chế độ chính trị của ta sẽ không thể kiểm soát nổi sự phản kháng quyết liệt của nhân dân ta, khiến Trung Quốc có thể sẽ mất chỗ đứng đã tạo dựng được ở Việt Nam.

Phải rút sớm một tháng, để đi những nước cờ mới thâm hiểm hơn: chia rẽ nội bộ lãnh đạo Việt Nam và làm cho dư luận thế giới mỏi mệt.

Phải rút sớm một tháng, vì nếu quá thô bạo, sẽ khuyến khích hình thành sớm ở đây một vành đai chống Trung Quốc rất bất lợi…

Trong khi đó Trung Quốc đang có trong tay khoảng bốn nghìn tỷ đô-la dự trữ để theo đuổi những chính sách thâm nhập khác của “củ cà rốt” không kém phần nguy hiểm đối với cả thế giới. Cái gọi là Ngân hàng Đầu tư phát triển hạ tầng Châu Á (AIIB) và con đường tơ lụa trên biển ra đời vì mục đích này, và phải thừa nhận “củ cà rốt” thường hấp dẫn được các con thỏ!..

Liên quan đến vấn đề chiến tranh và hoà bình trên Biển Đông, tôi muốn đặc biệt lưu ý hai vị:

- Chủ động giữ hoà bình cho nước ta trên Biển Đông trước hết có nghĩa nước ta phải đủ bản lĩnh làm nản lòng, chứ không phải khuyến khích, những tính toán chiến tranh của Trung Quốc đối với nước ta.

- Chủ động giữ hoà bình cho nước ta trên Biển Đông trước hết có nghĩa bất kể hành động lấn chiếm nào có vũ trang hoặc không vũ trang của Trung Quốc đối với các vùng biển đảo của nước ta sẽ vấp phải sự chống cự không khoan nhượng của cả nước ta, chứ không phải là chính quyền đem công an đi trấn áp dân yêu nước, chỉ để giữ “đại cục”!

- Chủ động giữ hoà bình cho nước ta trên Biển Đông còn có nghĩa nước ta sớm muộn phải đủ sức tạo ra bằng được tình hình Trung Quốc trở thành đối tác chiến lược của nước ta đúng như tinh thần và nội dung của khái niệm này – đương nhiên không phải và không thể bằng cách ta “thuần hoá” cái bá quyền của Trung Quốc, mà chỉ có thể bằng cách nước ta phải vươn lên giàu mạnh, khiến cho Trung Quốc phải chấp nhận một Việt Nam được tôn trọng trong quan hệ song phương Việt - Trung. Đây là vấn đề trong tầm nhìn dài hạn, song lại phải bắt tay vào việc ngay từ hôm nay, nói cụ thể hơn nữa là từ cải cách chính trị Đại hội Đảng sắp tới cần đề ra.

Tôi xin phép diễn giải một cách nôm na nhưng khái quát mối quan hệ Việt – Trung nước ta nên lựa chọn. Đó là:

Ta không bao giờ có lợi ích chống Trung Quốc hoặc đi với ai chống Trung Quốc. Ta rất mong và luôn sẵn sàng làm hết sức mình đời đời có quan hệ hoà bình, hữu nghị, hợp tác bình đẳng và cùng có lợi với Trung Quốc, đồng thời mối quan hệ song phương này nhất thiết không được phương hại đến bất kỳ nước thứ ba nào. Là quốc gia độc lập có chủ quyền, nhất là đòi hỏi phát triển của nước ta rất gay gắt, nước ta sẽ hợp tác hết mình với tất cả các đối tác mình có được cho mục tiêu chiến lược này. Dứt khoát vì lợi ích tối cao của quốc gia, dứt khoát vứt bỏ ý thức hệ, để thực hiện bằng được mục tiêu chiến lược này.

Trong trường hợp Trung Quốc xâm phạm lợi ích và chủ quyền quốc gia của ta thì ta quyết bảo vệ, đồng thời tranh thủ sự giúp đỡ của cả thế giới, kể cả Mỹ trong trường hợp tình hình đòi hỏi. Là láng giềng của Trung Quốc, ta hoan nghênh và sẵn sàng hợp tác nếu có thể mọi bước đi đối ngoại của Trung Quốc phục vụ cho hoà bình, hợp tác và cùng phát triển. Nhưng nếu Trung Quốc có bước đi nào xâm phạm lợi ích chính đáng của các bạn bè ta hay gây tội ác với thế giới, nhất thiết ta phải lên án và cùng với cả thế giới bảo vệ lẽ phải. Đơn giản là vì thế giới không phải là một khu rừng của động vật hoang dã, nên mọi thành viên trong cộng đồng xã hội thế giới đều có trách nhiệm như nhau trong gìn giữ trật tự và bảo vệ ngôi nhà chung của mình. Có dấn thân như vậy, nước ta mới trưởng thành và xây dựng được cho mình phẩm chất và khả năng tốt nhất là láng giềng tốt của Trung Quốc.

Thưa các quý vị, một nền ngoại giao như thế, đòi hỏi phải xây dựng trên nền tảng vững chãi của một nền nội trị trong một quốc gia tự do của một dân tộc tự do!

Nêu lên như thế, đủ biết Đảng đã lãng phí như thế nào bốn mươi năm đầu tiên của đất nước độc lập thống nhất.

Xin thưa các quý vị, sống bên cạnh Trung Quốc, lời nguyền địa lý chỉ cho phép nước ta lựa chọn một trong hai kịch bản để sống, đó là: Hoặc là cam chịu làm thân phận chư hầu của Trung Quốc, hoặc là vươn lên trở thành một quốc gia có tự trọng và được Trung Quốc tôn trọng, được bạn bè thế giới tin cạy, gửi gắm. Một Việt Nam tự do của dân tộc Việt Nam tự do!

Xin tạm dừng ở đây.

(Hội trường vỗ tay nhiệt liệt tán thành giáo sư Hoàng Quốc Tuý.)

… …

Vị đại diên lãnh đạo:

– Tôi đã nghe hết ý kiến của hai vị. Quan điểm của hai vị như thế hoàn toàn là phi giai cấp, chủ trương diễn biến hoà bình, cố tình bỏ qua đặc điểm hai nước Việt Nam, Trung Quốc đều là hai nước xã hội chủ nghĩa và do hai Đảng Cộng Sản lãnh đạo.

(Hội trường lúc này đầy tiếng huýt gió, có lúc xen cả tiếng la ó…)

– Tôi mong được nghe giáo sư bảo vệ quan điểm vì sao các vị cứ đòi cải cách chính trị, thậm chí là đòi toàn diện và triệt để nữa! – vị đại diện lãnh đạo yêu cầu.

Giáo sư Hoàng Quốc Tuý:

… …

(Sau khi trình bày bản kiến nghị của doanh nhân và trí thức về chương trình tổng thể cải cách hệ thống chính trị của đất nước, giáo sư Hoàng Quốc Tuý giới thiệu tóm tắt quá trình chuyển đổi hiện nay của Myanmar để lãnh đạo Đảng và nhà nước tham khảo). Giáo sư kết luận:

– Tóm lại, nếu nhận thức được đòi hỏi của đất nước, các nguy cơ và cơ hội đang đặt ra, nếu đặt lợi ích quốc gia lên trên hết và đi tiên phong chiến đấu trong hàng ngũ của dân tộc, cho đến giờ phút này Đảng Cộng Sản Việt Nam vẫn còn đủ điều kiện chính trị, tinh thần và vật chất chủ động tiến hành một cuộc cải cách chính trị triệt để từ trên xuống và từ trong Đảng ra, đưa nước ta bước vào một thời kỳ phát triển mới.

Phải nói cải cách chính trị nếu thành công, sẽ mở ra cho nước ta một thời kỳ đầy triển vọng lớn hơn nhiều so với khi đất nước ta làm Cách mạng Tháng Tám. Những điều kiện cho một cuộc cải cách chính trị triệt để như thế của nước ta có nhiều mặt thuận lợi hơn Myanmar. Song cái khó nhất của ta so với Myanmar là: Tầm nhìn và ý chí của lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta bị ý thức hệ trói buộc nặng nề, lợi ích quốc gia không được đặt lên trên hết, có tâm lý khiếp nhược nặng nề trước uy hiếp của Trung Quốc, vì lo mất ghế và tiền nên không dám dựa hẳn vào nhân dân xoay chuyển cục diện đất nước.

Hội trường lặng đi hồi lâu, chờ đợi, vì mãi mới thấy vị đại diện lãnh đạo lên tiếng:

– Cho phép tôi hỏi thẳng, chẳng lẽ giáo sư không thấy đảng bộ các cấp trong cả nước đang trống rong cờ mở rầm rộ chuẩn bị Đại hội Đảng toàn quốc theo mục tiêu xây dựng dân giàu nước mạnh, xã hội dân chủ công bằng văn mình hay sao? Giáo sư cố tình không hiểu như thế, hay là giáo sư không tán thành?

Giáo sư Hoàng Quốc Tuý:

– Thưa vị đại diện lãnh đạo, tôi thấy chuẩn bị Đại hội Đảng toàn quốc như đang làm chỉ là hình thức, giống y hệt các khoá trước. Những gì là mới mà tôi được nghe phổ biến ở chi bộ, thì chủ yếu là cách lựa chọn đại biểu đi dự và cách bầu cử kiểu mới vô cùng mất dân chủ.

Vị đại diện lãnh đạo:

– Giáo sư quả thật rất ngoan cố. Tập trung dân chủ, từ dưới lên, từ trên xuống như thế còn đòi cái gì? Xin hỏi, theo giáo sư, Đại hội phải được tiến hành như thế nào mới là đúng?

Giáo sư Hoàng Quốc Tuý:

– Cho phép tôi nói thẳng, toàn bộ những vấn đề chúng tôi trình bày trong đối thoại hôm nay, về thế giới, về đất nước và về Đảng không có lấy một chữ trong những gì tôi được nghe ở đại hội đảng bộ cấp cơ sở. Tiến hành chuẩn bị Đại hội như vậy, tôi chỉ có thể hiểu là lãnh đạo hiện thời cố tình bỏ qua hay không thấy đòi hỏi sống còn phải tiến hành cải cách chính trị để mở ra một thời kỳ phát triển mới cho đất nước trong một thế giới đã thay đổi.

Vị đại diện lãnh đạo:

– Tôi thấy giáo sư kiêu ngạo quá, dám coi thường trí tuệ, công sức chuẩn bị của toàn Đảng và của cả nước. Nếu giỏi, giáo sư thử trình bày, theo cao kiến của giáo sư thì chuẩn bị và tiến hành Đại hội như thế nào mới là đúng?!

Hội trường nhao nhao đồng tình, vì rất muốn nghe.

Giáo sư Hoàng Quốc Tuý:

– Thưa vâng, tôi rất vui lòng nói suy nghĩ của mình.

Trước hết phải nói gần hai năm nay, tốn kém bao nhiên tiền của công sức cả nước, chuẩn bị Đại hội chỉ làm được rất quyết liệt mỗi cái việc loại bỏ hoặc sắp xếp nhau ai ở, ai đi. Trên bốn mươi năm tuổi đảng, đây là lần đầu tiên tôi thấy trong Đảng mất dân chủ thậm tệ đến như vậy, vi phạm nghiêm trọng chưa từng có Điều lệ Đảng, và hầu như chỉ có mỗi vấn đề nhân sự là vấn đề duy nhất quan trọng của Đại hội sắp tới này. Mọi chuyện khác chỉ là, thứ yếu, hình thức và sai trái, nhất là về nội dung những nhiệm vụ Đảng phải làm trong khoá tới. Nếu nhìn vào hàng trăm, hàng nghìn kiến nghị giàu trí tuệ và rất xây dựng của nhân dân, của đảng viên từ hàng chục năm nay gửi lãnh đạo Đảng và Nhà nước, không thể nói là Đảng thiếu thông tin, mà chỉ có vấn đề: Đảng cố tình nhắm mắt lờ đi.

Các đảng viên nếu muốn cứu đảng của mình, nếu còn giữ tấm lòng của mình với đất nước, nhất thiết phải đồng thanh yêu cầu lãnh đạo thay đổi hẳn việc chuẩn bị Đại hội như đang tiến hành. Tôi nghĩ, dù là đã lãng phí quá nhiều thời gian, nhưng từ nay đến khi Đại hội họp, vẫn còn đủ thời gian chuẩn bị và tiến hành Đại hội theo cách chấp nhận đối mặt với mọi vấn đề đang đặt ra cho Đảng, nhìn thẳng vào sự thật để xác định các việc phải làm và tìm lối ra cho Đảng, cho đất nước.

Cụ thể, tôi xin đề nghị toàn bộ những vấn đề đã được trình bày trong buổi đối thoại hôm nay, cùng với biết bao nhiêu thông tin và những vấn đề hệ trọng nhất của đất nước mà chắc chắn các cơ quan chức năng của Đảng và Nhà nước, các Viện và cơ quan nghiên cứu, các trường Đại học đã sẵn có, các kiến nghị xây dựng đến từ nhân dân.., đều cần được sử dụng nghiêm túc cho việc mổ xẻ để nhìn thấy được sự thật và xác định được lối ra cho Đảng, cho đất nước.

Tôi xin kiến nghị, nên chuẩn bị sớm các thông tin trung thực và họp Ban chấp hành Trung ương thảo luận dân chủ, thẳng thắn, nhằm đánh giá thấu đáo tình hình mọi mặt của đất nước trong 40 năm độc lập thống nhất đầu tiên, để nhận ra vấn đề và xác định hướng ra.

Mục đích duy nhất của họp bàn này (có thể là một hoặc hai cuộc hội nghị Trung ương…) là để thấy rõ những sai lầm về đường lối, về chiến lược, về chính sách của Đảng 40 năm qua, những thách thức và cơ hội phía trước, để tìm lối ra, và để xác định những việc phải làm, tạo ra ý chí và hành động thống nhất của toàn Đảng và cả nước trong tình hình và nhiệm vụ mới. Huy động tất cả ý chí và trí tuệ của cả nước quyết làm rõ được bản chất những vấn đề của Đảng, của chế độ, của đất nước và lối ra, chứ không phải để khoét sâu thêm chia rẽ nội bộ và làm suy yếu đất nước.

Sau đó, Ban Chấp hành Trung ương nên đưa thẳng ra trình Đại hội một báo cáo trung thực do chính mình trực tiếp chuẩn bị, để Đại hội xem xét. Nếu phải họp bàn cả tháng thì cũng phải làm, vì đây còn là con đường nâng cao khả năng chiến đấu của Đảng. Như thế, báo cáo để Đại hội thảo luận không cần dài, nhưng nêu được những vấn đề cốt yếu để Đại hội bàn cho ra nhẽ và quyết định.

Đồng thời việc họp bàn này của Ban Chấp hành Trung ương khoá này nên trình ra Đại hội kiến nghị phương thức tiến hành họp Đại hội theo cách mới, khác hẳn đường mòn cũ, với mục đích:

○ Thực hiện tối đa chức năng và quyền năng của Đại hội là cơ quan quyền lực cao nhất của Đảng giữa hai nhiệm kỳ.

○ Hạn chế tới mức thấp nhất sự chi phối của Ban Chấp hành Trung ương và Bộ Chính trị khoá hiện tại đối với Đại hội. Dứt khoát loại bỏ mọi ý đồ và cách làm biến Đại hội trên thực tế chỉ làm việc hợp thức hoá những ý đồ, hay chủ trương, hay quyết định của những cá nhân hay phe nhóm nào đó trong Ban Chấp hành Trung ương hoặc trong Bộ Chính trị khoá hiện tại.

○ Đối với những vấn đề quan trọng nhất, kể cả vấn đề nhân sự khoá tới, Đại hội cần tiến hành họp toàn thể để tranh luận trực tiếp tại hội trường, rồi quyết định trực tiếp bằng lá phiếu. Xin nhấn mạnh, dứt khoát không được biến Đại hội thành “các tiểu hội” chỉ để quán triệt, thông qua những thứ đã được quyền lực của khoá này chuẩn bị sẵn, rồi sau đó đưa ra họp toàn thể bỏ phiếu thông qua để hợp thức hoá lấy lệ. Lúc sinh thời, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có lần phê phán nghiêm khắc: Cách làm “các tiểu hội” trong Đại hội như vậy đã cướp mất quyền của Đại hội.

○ Nên bỏ hẳn cách làm sẵn dự thảo Báo cáo Chính trị lê thê và hình thức cũng như các báo cáo khác được chuẩn bị sẵn như các Đại hội trước.

Lần này, sau khi làm xong việc thảo luận đánh giá tình hình và nhiệm vụ, Đại hội trực tiếp chuẩn bị một Báo cáo Chính trị duy nhất, ngắn gọn, chừng dăm sáu trang lả đủ, nêu lên một số vấn đề trọng đại nhất của đất nước và của Đảng 40 năm qua làm nền tảng cho xác định nhiệm vụ tới là: Cải cách thể chế chính trị nhẳm mở ra cho đất nước một thời kỳ phát triển mới theo đòi hỏi của đất nước và trong bối cảnh mới của tình hình quốc tế và khu vực.

○ Đại hội có trách nhiệm đề ra những nhiệm vụ cụ thể của cải cách chính trị, gồm ba vấn đề lớn:

▪ Một là, phải đổi mới Đảng Cộng Sản Việt Nam thành đảng của dân tộc, để phấn đấu trở thành đảng cầm quyền được nhân dân lựa chọn thông qua bầu cử trung thực, chứ không phải là cái “đảng cầm quyền” theo kiểu “Đảng cử, dân bầu” như nhà nước chúng ta hiện đang có. Kiến nghị 61 (thư ngỏ ngày 28-07-2014 của 61 đảng viên) đã nêu rất rõ vì sao phải xây dựng lại Cương lĩnh để thực hiện việc xây dựng Đảng trở thành đảng của dân tộc.

Đảng xây dựng năng lực và phẩm chất lãnh đạo của mình bằng ý chí đặt lợi ich quốc gia lên trên hết, bằng tầm nhìn và dám đối mặt với mọi vấn đề của đất nước, bằng bản lĩnh và năng lực vạch ra được đối sách và giải pháp, có trí tuệ và phẩm chất tổ chức thực hiện các giải pháp, bản thân Đảng gương mẫu đi tiên phong thực hiện. Đây chính là con đường phấn đấu trở thành đảng cầm quyền thông qua bầu cử trung thực.

▪ Hai là phải xây dựng được nhà nước pháp quyền dân chủ với đầy đủ các hệ thống, hoạt động theo tam quyền phân lập, có Toà án Hiến pháp, hệ thống chính quyền nhà nước các cấp được xây dựng thống nhất của những nguyên tắc nhà nước pháp quyền dân chủ. Hiến pháp và Quốc hội là các thực thể tập trung quyền lực nhà nước cao nhất. Nhóm kiến nghị 72 (Kiến nghị ngày 19-01-2013 của 72 nhân sĩ, trí thức về sửa đổi Hiến pháp) đã nêu ra những ý tưởng chắt lọc và tiến bộ của kinh nghiêm thế giới cho việc xây dựng Hiến pháp và nhà nước pháp quyền dân chủ của nước ta, rất đáng để tham khảo.

▪ Ba là phải xây dựng được một chính phủ và toàn bộ hệ thống chính quyền có ý chí, năng lực và kỹ năng thực hiện nhiệm vụ cải cách chính trị và tổ chức lại nền kinh tế quốc dân. Điều cực kỳ quan trọng là Chính phủ phải đảm bảo cho cải cách chính trị được thực hiện trong sự ổn định và phát triển của kinh tế, tạo ra các bước tiến hay thành tựu kinh tế cụ thể hỗ trợ các bước đi của cải cách chính trị. Đặc biệt là Chính phủ phải có năng lực vạch ra và thực thi được chiến lược cải cách kinh tế, lộ trình các bước đi thực hiện, để trong vòng hai hay ba kế hoạch 5 năm tới, nghĩa là ước chừng đến năm 2030, nước ta sẽ có được một nền kinh tế phát triển: Mới về cơ cấu, được vận hành trong một thể chế hiện đại, phát triển chủ yếu dựa vào phát huy yếu tố con người và khoa học kỹ thuật, trở thành một mắt xích ngày càng quan trọng trong tổng thế kinh tế thế giới.

Cho phép tôi nhấn mạnh: Tuyên Ngôn Độc Lập 02-09-1945 và Hiến pháp 1946, cùng với những kinh nghiệm đầy xương máu và vô giá trên con đường 70 năm qua của đất nước, cùng với kho tàng trí tuệ của văn minh nhân loại, cùng với tiềm năng hiện có của đất nước hôm nay, và trên hết cả là khát vọng cháy bỏng của nhân dân đòi cải cách để đồi đời đất nước, tất cả cho thấy nước ta hoàn toàn có đủ điều kiện thực hiện thành công cuộc cải cách chính trị trọng đại này.

Để quốc gia sống sót, tồn tại và phát triển được trong thế giới khắc nghiệt hôm nay thông qua cải cách, cả nước và toàn Đảng nên một lòng kiên trì phương châm: Hướng về phía trước, không hồi tố, lấy hoà hợp và đồng thuận dân tộc làm trọng, chắt chiu từng thành quả, nâng niu từng nỗ lực, hoà bình thay đổi toàn diện cuộc sống của đất nước, học hỏi lẫn nhau để cả nước thành công cho mục đích sớm đưa nước ta thành một nước phát triển.

○ Nhằm bảo đảm thực hiện ba nhiệm vụ chính trị trọng đại của cải cách chính trị nêu trên của nhiệm kỳ khoá tới, Đại hội cần thông qua tranh luận trực tiếp bầu ra Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước, với tinh thần:

Đại hội trực tiếp đứng ra giao trọng trách này, và người được giao trọng trách này trực tiếp chịu trách nhiệm ràng buộc trước Đại hội, trước toàn Đảng và trước cả nước việc thực hiện thắng lợi ba nhiệm vụ trọng đại nói trên.

Thông qua việc Đại hội bầu trực tiếp Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước như vậy, Đại hội ra tuyên bố trân trọng thay mặt Đảng cam kết ràng buộc với nhân dân cả nước thực hiện bằng được ba nhiệm vụ trọng đại nêu trên. Tuyên bố này chính là Tuyên ngôn của Đảng trước dân tộc: Quyết tâm đổi mới Đảng thành đảng của dân tộc, đời đời đi với dân tộc.

Tiếng vỗ tay nổi lên rầm rầm tán thưởng giáo sư Tuý. Tiếng vỗ tay rộ lên ba bốn đợt rồi mới ngừng hẳn.

Chờ im lặng trở lại, vị đại diện lãnh đạo cáu kỉnh, tay liên hồi nện xuống bàn hỗ trợ cho cái mồm:

– Giáo sư chỉ nói lằng nhằng! Làm tôi điên hết cả cái đầu. Cứ lải nhải dân tộc với dân chủ! Trách nhiệm với ràng buộc! Rồi lại Tuyên ngôn... Chẳng thấy chủ nghĩa đâu. Định hướng xã hội chủ nghĩa cũng không!.. Có phải giáo sư muốn đưa tôi vào mê hồn trận không? Đừng hòng! Không được loanh quanh nữa! Vào đề thẳng đi.

Một là có phải các quý vị muốn xoá cái Đảng này không?

Hai là có phải các quý vị chỉ muốn đòi đa nguyên đa đảng không?

Sao không dám nói toẹt ra mà cứ vòng vo Tam quốc thế! Nói năng gì mà cứ rối như canh hẹ!..

Hội trường ồ lên, vừa cười, vừa nói ầm ỹ rồi đột nhiên tiếng vỗ tay lại nổi lên rầm rầm thành từng đợt, hình như là để giục giã các câu trả lời. 

Giáo sư Hoàng Quốc Tuý mời Yến nói.

– Thưa vị đại diện lãnh đạo, thưa lão đồng chí và cử toạ,.. – Yến đĩnh đạc: - …Chúng tôi muốn cứu chứ không muốn xoá sổ Đảng, vì lợi ích quốc gia đòi hỏi như vậy. Chẳng lẽ chuyện tay trái chém tay phải, chuyện nồi da xáo thịt của hôm qua không dạy chúng ta bài học gì cho hôm nay hay sao? Chủ nghĩa nào đi nữa thì nhân dân ta đến hôm nay vẫn là người phải tiếp tục trả giá cho tất cả, đất nước còn long đong không biết đến bao giờ! Chẳng lẽ người chiến thắng cứ muốn hưởng thụ mãi cái vinh quang bằng máu do tay trái chém tay phải viết lên hay sao?

(Hội trường rồ lên rung chuyển.)

Trong đối thoại này, tôi đã trình bày với các quý vị: Trên chặng đường 70 năm qua, chặng đường 40 năm qua, đất nước đã có được bài học đẫm máu thứ nhất là hiểu biết không cặn kẽ cái thế giới chúng ta đang sống. Đất nước có được bài học đẫm máu thứ hai là sự giác ngộ chưa thấu đáo đến cùng về quyền lợi tối cao của quốc gia.

Kính thưa vị đại diện lãnh đạo, bây giờ tôi xin nói rành rọt:

Chúng tôi không muốn xoá sổ Đảng. Xin nhắc lại, chúng tôi không muốn xoá sổ Đảng theo nghĩa “cách mạng”, cũng không muốn xoá sổ Đảng “hiểu theo nghĩa vật thể” (physical)… - … Yến gần như dằn từng chữ - …vì chúng tôi đã rút ra được bài học thứ ba. Bài học này ít đẫm máu hơn, nhưng rất nhiều mồ hôi và nước mắt, đó là bài học của phát triển.

Thưa các quý vị, xưa nay trên thế gian này cách mạng và bạo loạn hầu như luôn luôn có một điểm giống nhau, đó là chỉ phá vỡ được hiện trạng. Còn để xây dựng nên được một cái gì tốt đẹp mới, thì đấy phải là nhiệm vụ của phát triển.

Giả thử vì những cảm xúc xúc động, đến mức căm phẫn xoá nhoà hết mọi lý trí, muốn xoá bỏ dứt khoát cái đảng đang tồn tại của chúng ta bằng bất kỳ giá nào – kể cả bằng bạo lực, chuyện này hiển nhiên là không tưởng, nhưng cứ giả thử nếu xảy ra, sẽ vô cùng đẫm máu. Cái xảy ra tiếp theo đổ vỡ này sẽ là sự hỗn loạn triền miên… Không thể khác được. Không ai có thể nói trước được cái gì sẽ đến sau cơn bể dâu này!..

Ngày nay, xin hãy nhìn ra thế giới bên ngoài, chưa đầy dăm năm sau các cuộc cách mạng mang tên các mùa hoa ở Bắc Phi, bây giờ là bầu không khí khét lẹt khói súng của phe phái và nội chiến. Chúng ta có mong muốn điều này cho đất nước mình không? Xin cho phép tôi nhắc lại: Ukraina đang là bài học nhãn tiền cho cả Việt Nam hôm nay, mặc dù Việt Nam đã tự mình có quá nhiều bài học như thế trên chặng đường 70 năm, chặng đường 40 năm. Macedonia đang manh nha là một “Ukraina mới”. Lybie đang thực sự có nội chiến… Tất cả vẫn do các nguyên nhân kinh điển: tham nhũng, lạm dụng quyền lực, sự lũng đoạn của bên ngoài!

Xin nói thẳng thắn, ở nước ta, là đảng viên, nhưng chúng tôi vẫn phải nói rằng cái đảng tha hoá và tham nhũng như hiện nay đất nước đang có không còn lý do chính đáng để tồn tại. Tha hoá và tham nhũng hoành hành đến mức muốn bắt công an và quân đội phải trung thành với nó trước cả tổ quốc. Vì lẽ này, chúng tôi thấy ngay từ bây giờ phải tìm mọi cách chặn đứng nguy cơ một ngày nào đó, cái đảng tha hoá và tham nhũng này sẽ có thể gây ra một Thiên An Môn trên đất nước ta. Phải cảnh báo trong toàn Đảng và trong cả nước nguy cơ này! Để nước đến chân mới nhảy thì quá muộn!

Xin lưu ý các quý vị: Quảng trường Ba Đình là đất của Tuyên Ngôn Độc Lập và là nơi khai sinh ra nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà. Vì lẽ này, một Thiên An Môn trên Quảng trường Ba Đình nếu xảy ra, không hẳn và chắc chắn không thể có kết cục như một Thiên An Môn ở Bắc Kinh, nhưng biển máu sẽ khó lòng tránh khỏi, ngoại bang sẽ tha hồ đục nước béo cò.

Bảo vệ lời thề vì nước của các đảng viên Đảng Cộng Sản Việt Nam đã ngã xuống cho Tổ quốc thuộc mọi thế hệ, của các đảng viên chân chính hôm nay còn sống, quyết không phản bội những hy sinh khôn kể siết của nhân dân dành cho Đảng, chúng tôi muốn toàn thể các đảng viên chân chính cùng với nhân dân cả nước đứng lên xoá bỏ cái đảng tha hoá và tham nhũng hôm nay, bằng con đường cải cách triệt để nó trở thành đảng của dân tộc, trong hoà bình, trong hoà hợp dân tộc, trong dân chủ.

Xoá bỏ cái đảng của tha hoá và tham nhũng, tôi nói như thế đã đủ rõ chưa ạ?

Đương nhiên, xin được phép cảnh báo, nếu để cho tha hoá hiện nay trói tay Đảng của chúng ta, dứt khoát cự tuyệt cải cách chính trị, sớm muộn và chắc chắn sẽ dẫn đến sụp đổ chế độ ở nước ta. Để xảy ra kịch bản này, chắc chắn Đảng cũng sẽ tiêu vong trong nội chiến đẫm máu, đất nước có thể bị ném trở lại vạch xuất phát trước đây 40 năm hoặc xa hơn nữa.

Tôi xin nói rõ thêm thế này:

○ Nếu Đảng hôm nay để tha hoá trói tay và cự tuyệt cải cách chính trị, là có tội với đất nước.

○ Nếu vì sự cự tuyệt này dẫn tới đổ vỡ và đổ máu, Đảng hôm nay cũng có tội đối với đất nước.

○ Nếu Đảng hôm nay chủ trương cải cách chính trị, nhưng thực hiện thất bại, cũng phải mang trọng tội với đất nước.

Vì cả ba trường hợp này đều mang lại cho đất nước những tổn thất khủng khiếp.

Đảng Cộng Sản Việt Nam là người độc nhất nắm quyền toàn diện, triệt để và tuyệt đối, cho nên Đảng Cộng Sản Việt Nam là người duy nhất phải chịu trách nhiệm toàn diện, triệt để và tuyệt đối về tổn thất khủng khiếp này của đất nước nếu xảy ra! Không thể đổ lỗi cho bất kỳ ai và cái gì khác! Rất mong toàn Đảng nhìn nhận vấn đề như vậy để quyết tâm cải cách chính trị.

Chúng tôi xin cảnh báo, xu thế tha hoá làm tê liệt Đảng đang ngày một trầm trọng thêm, dẫn chứng là cách chuẩn bị Đại hội Đảng lần này mất dân chủ nghiêm trọng hơn mọi Đại hội trước, nội dung chính trị cũng ngày càng bất cập hơn so với những đòi hỏi của đất nước. Sự tha hoá của Đảng đang di căn nghiêm trọng vào toàn bộ hệ thống chính trị của đất nước. Xu thế này cần phải được chặn đứng và khắc phục bằng cải cách chính trị. Ở nước ta hầu như chắc chắn không có khả năng chế độ và Đảng có thể đổ vỡ trong hoà bình như ở các nước Liên Xô Đông Âu đâu, mong các quý vị ngẫm nghĩ để quyết tâm cải cách chính trị.

Nhìn lại nước ta 70 năm qua, đặc biệt là trong 40 năm qua, Đảng và Nhà nước lấy các biện pháp cách mạng và chuyên chính thay thế cho quá trình phát triển và các giải pháp của phát triển để giải quyết các vấn đề của đất nước trong bất kỳ lĩnh vực nào, nên đã vấp phải không ít thất bại nghiêm trọng.

Chính vì không làm tốt được các nhiệm vụ của phát triển, đặc biệt là trong lĩnh vực phát triển con người, trong xây dựng thể chế kinh tế và thể chế chính trị, trong phát triển văn hoá và giáo dục, xây dựng xã hội dân sự.., nên 40 năm qua là một giai đoạn phát triển thất bại, đất nước hôm nay đang phải trả giá.

Kết luận là: muốn thực hiện tốt các giải pháp của phát triển, chỉ có một con đường là phải tiến hành cải cách chính trị và bắt đầu từ cải cách chính trị, trong đó khởi sự từ cải cách Đảng. Mà như thế trên thực tế không phải là xoá đảng, mà là cứu Đảng khỏi bàn tay đao phủ của tha hoá, cải tạo cái đảng duy nhất đang nắm vận mệnh đất nước trong tay thành đảng của dân tộc, ngăn chặn bằng được nguy cơ Đảng tha hoá tiếp không sao cứu vãn được, để cuối cùng sẽ chỉ còn lại là một lực lượng chính trị khủng khiếp đối kháng với dân tộc.

Xin thưa, trả lời của chúng tôi về câu hỏi có muốn xoá Đảng hay không như vậy đã rõ chưa ạ?

Hội trường vỗ tay thay cho câu trả lời. Yến nói tiếp:

– Tôi xin trả lời câu hỏi thứ hai: Có phải chúng tôi đòi đa nguyên đa đảng không?

Xin thưa, chúng tôi yêu cầu nhiều thứ cao hơn đa nguyên đa đảng ạ. Cao hơn rất nhiều! Quan trọng hơn rất nhiều!

Giáo sư Hoàng Quốc Tuý đã nói lên rất rõ 3 (ba) yêu cầu bức thiết của cải cách chính trị: phải cải tạo Đảng trở thành đảng của dân tộc, phải xây dựng nhà nước pháp quyền dân chủ trong đó quyền lực nhà nước là tối cao và thuộc về nhân dân, phải xây dựng được một Chính phủ với bộ máy chính quyền bảo đảm những điều kiện kinh tế - chính trị - xã hội tốt nhất cho tiến hành thành công cải cách chính trị và có năng lực mở đường cho đất nước ta phấn đấu trở thành nước phát triển.

Mặc dù phải xây dựng Hiến pháp mới, song chúng tôi đòi phải thực hiện ngay những quyền công dân và mọi quyền con người đã ghi được trong Hiến pháp 2013.

Nhằm phát huy trí tuệ và quyền năng của công dân, chúng tôi đòi phải thực hiện ngay quyền tự do ngôn luận, quyền biểu tình, quyền lập hội. Đặc biệt là phải sớm có luật trưng cầu dân ý để nhân dân có tiếng nói quyết định về những vấn đề đại sự của quốc gia.

Về vấn đề đa nguyên, đa đảng, tôi xin phép nêu lên suy nghĩ thế này: Đây là đòi hỏi tất yếu của một thể chế chính trị dân chủ, không thể khác được. Là nước đi sau, nước ta có lợi thế từ kinh nghiệm của cả thế giới và của chính mình, làm sao xây dựng nên được một thể chế chính trị đa nguyên và đa đảng của trí tuệ, của dân chủ và của phát triển, loại bỏ ngay từ đầu mọi nguy cơ của đa nguyên đa đảng của hỗn loạn.

Ngày nay tiến bộ của khoa học, sự phát triển của trí tuệ, đặc biệt là sự phát triển của giáo dục, hoàn toàn cho phép nước ta tận dụng lợi thế nước đi sau để xây dựng nên một thể chế chính trị đa nguyên đa đảng của phát triển như thế. Về tầm nhìn dài hạn, chế độ chính trị đa nguyên đa đảng còn phải thường xuyên được đổi mới, củng cố và phát triển trên nền tảng thường xuyên phát huy yếu tố con người trong quá trình phát triển kinh tế - chính trị - văn hoá xã hội của đất nước. Sự thật, đây cũng là quá trình xây dựng và vận hành thể chế chính trị đa nguyên đa đảng của các nước phát triển.

Là nước đi sau, nước ta không cần “copy” hay nhập khẩu thứ đa nguyên đa đảng cứ vài ba năm lại đảo chính một lần làm hỗn loạn đất nước, hoặc thứ đa nguyên đa đảng luôn luôn nói chuyện với nhau bằng bạo lực và bạo loạn.

Nhất thiết phải tiến tới một thể chế chính trị đa nguyên đa đảng của trí tuệ, dân chủ và phát triển như một số nước phát triển đã xây dựng được. Song ngay bây giờ còn quan trọng hơn thế, là nhất thiết phải xây dựng bằng được những điều kiện không thể thiếu cho việc thiết lập một thể chế chính trị đa nguyên đa đảng như thế.

Hiến pháp mới, Toà án Hiến pháp và sự thực thi nghiêm minh luật pháp phải trở thành nền tảng và công cụ cho việc xây dựng và bảo đảm sự vận hành của một hệ thống chính trị đa nguyên đa đảng như thế. Đây là những việc phải làm ngay trong nhiệm kỳ của Đại hội Đảng khoá tới, mặc dù lúc này chưa nên đặt ra vấn đề lập các đảng phái mới, chúng tôi nghĩ như vậy.

Để đẩy nhanh tiến trình hình thành và ra đời thể chế chính trị đa nguyên đa đảng trong phạm vi thời gian của nhiệm kỳ khoá tới hoặc muộn lắm là kéo dài thêm một hai năm nữa, chúng tôi kiến nghị Đại hội khoá tới này phải ghi vào chương trình nghị sự và giao cho Ban Chấp hành Trung ương khoá tới thực hiện: Đó là nhiệm vụ xây dựng xong trong nhiệm kỳ tới và trình Quốc hội thông qua Luật về đảng phái chính trị của nước ta. Cần thì thực hiện trưng cầu dân ý để bảo đảm chất lượng của Luật. Đảng của chúng ta hôm nay sẽ là người đầu tiên chịu sự ràng buộc và chịu tuân thủ Luật này, sau đó các đảng mới ra đời cứ thế mà làm theo.

Vị đại diện lãnh đạo chồm hẳn lên, tay chỉ thẳng vào Yến:

– Xin lỗi bà Yến. Bà nói gì? Luật về đảng phái chính trị cho Đảng Cộng Sản Việt Nam hiện nay?

Yến:

– Thưa vâng.

– Đảng cũng phải chịu sự phán xét của Luật này? – vị đại diện lãnh đạo.

– Thưa vâng. Đảng phải tuân thủ Hiến pháp, chịu sự phán xét của Toà án Hiến pháp và và chịu mọi ràng buộc của Luật về các đảng phái chính trị, như bất kể một đảng chính trị khác nào đó sẽ ra đời trong tương lai. Nhà nước pháp quyền dân chủ bắt buộc đảng phái chính trị…

Yến chưa kịp nói hết câu, vị đại diện lãnh đạo bỗng dưng nấc liên tục, mặt tím tái dần, rồi ngã phủ phục xuống bàn bất tỉnh. Người bác sĩ riêng ngồi phía sau nhảy vọt lên, vội lấy ống xịt thuốc chống hen… Xong các động tác cần thiết cấp cứu tại chỗ, người bác sĩ riêng lệnh cho sĩ quan bảo vệ vị đại diện lãnh đạo gọi xe cấp cứu…

Hội trường im phắc.

Chưa đầy mươi phút sau, xe cấp cứu đưa vị đại diện lãnh đạo đi bệnh viện… Hội trường rì rào một lúc rồi trở lại trạng thái bình thường.

Vị lão thành cách mạng dõng dạc:

– Chúng ta chúc bệnh nhân mau bình phục. Đối thoại của chúng ta tiếp tục.

Tôi xin phép vừa hỏi, vừa nói lên tâm tư của mình.

Xin hỏi thật lòng bà Yến và giáo sư Tuý, ý tưởng cải cách và kiến nghị cách tiến hành Đại hội của các vị như thế có ảo tưởng không? Đến nay mọi chuyện chuẩn bị Đại hội đã an bài rồi, chỉ còn dang dở mỗi vấn đề nhân sự thôi. Đại hội nào chẳng thế. Ván đã đóng thuyền đến mức này rồi mà các vị vẫn còn mong ước hão huyền như vậy sao? Đã bốn mươi năm rồi mà không thể làm nổi cải cách chính trị, bây giờ làm được hay sao? Cho đến bây giờ, cứ ai đụng vào cải cách chính trị là bay luôn! Làm đến ông trời cũng bay!.. Chẳng lẽ các đồng chí không biết những chuyện này à?..

Tôi thừa nhận sáng kiến Đại hội trực tiếp bầu Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước là mới, táo bạo lắm, chí lý lắm. Nhưng chuyện này chưa hề có tiền lệ, nên càng ảo tưởng trăm lần! Có bói cũng không ra người như thế đâu để mà bầu trực tiếp. Mà ngay cả thực hiện được bầu trực tiếp, chắc gì hay lấy gì bảo đảm người được bầu sẽ làm đúng sứ mệnh được giao hả các đồng chí? Không phải bây giờ, mà từ lâu rồi, nhất là từ Hội nghị Trung ương 4, vấn đề nhân sự là vấn đề số một của Đại hội tới, đến hôm nay vẫn chưa thể nói là đã có câu trả lời yên tâm. Tôi lo lắm.

Yến:

– Thưa lão đồng chí, thưa cử toạ. Chúng tôi cũng lo lắng như lão đồng chí. Thú thật, chúng tôi cũng tự biết kiến nghị của chúng tôi là ảo tưởng, còn tệ hơn cả ảo tưởng.

Kính thưa lão đồng chí và cử toạ, chúng tôi không một chút mơ hồ về ảo tưởng của mình, nhưng chúng tôi quyết mạo hiểm! Tìm con đường sống cho đất nước, đòi hỏi phải mạo hiểm!

Xin cho phép tôi giãi bày từng điểm về suy nghĩ của lão đồng chí.

Trước hết, nếu chấp nhận mạo hiểm, thì không thể có chuyện ván đã đóng thuyền được ạ. Hiển nhiên là, đến nay hoàn toàn chưa có thảo luận dân chủ, thẳng thắn và trung thực trong Đảng về hiện tình đất nước và cục diện thế giới hôm nay. Không làm việc này làm sao tiến hành Đại hội một cách nghiêm túc được ạ? Nên xin toàn Đảng phải có tiếng nói của mình: Hoàn toàn chưa có và không thể cho phép có chuyện ván đã đóng thuyền, phải trở về với sự thật trước đã, trước khi Đại hội làm tiếp các việc khác.

Thưa lão đồng chí và cử toạ, hiện nay trong hàng ngũ những đảng viên tâm huyết với đất nước, đặc biệt trong giới lão thành, trong giới nhân sĩ trí thức, trong những người quan tâm khác… đều có chung lo lắng: Chưa thấy gương mặt nào có thể gửi gắm vận mệnh của đất nước, của Đảng, mà Đại hội đến sát nút rồi!.. …

Đúng là bế tắc thật, tìm người có sẵn như vậy là hoàn toàn không thể ạ.

Nhưng chẳng lẽ đánh bó tay chịu chết hay sao ạ?

Cho nên chỉ còn con đường phải xem lại cách tìm và cách chọn người vậy, chứ không thể tìm người có sẵn...

Chúng tôi đã tranh luận với nhau rất nhiều về con đường tìm và chọn này rồi ạ. Chúng tôi đi tới kết luận: Cứ thảo luận dân chủ và trung thực về tình hình và nhiệm vụ, về lối ra, giải pháp, chắc chắn sẽ bật ra được việc tìm thế nào và chọn thế nào, rồi Đại hội sẽ làm lộ diện được các ứng viên cho việc bầu ai.

Xin lưu ý cho, trong trình bày của mình, giáo sư Tuý đã nhấn mạnh một điểm rất quan trọng: Thảo luận dân chủ và trung thực về đất nước và về Đảng cả giai đoạn 40 năm qua là để tìm lối ra về đường lối, chính sách, chiến lược và các bước đi cho hôm nay, tuyệt đối không được lạm dụng vào chuyện xử lý cá nhân. Tiến hành Đại hội như thế, sẽ bật ra được cách tìm và chọn nhân sự. Không thể tìm và chọn theo cách có sẵn, càng không thểtìm và chọn theo mâm bát được Bộ Chính trị hay nhân danh Bộ Chính trị khoá này bày ra được ạ.

Đương nhiên theo quy định, Ban Chấp hành Trung ương và Bộ Chính trị khoá hiện tại có nhiệm vụ phải chuẩn bị tốt nhất cho Đại hội tới mọi việc. Song mọi việc chuẩn bị này dù hoàn hảo đến mức nào đi nữa cũng không thể thay thế trách nhiệm và chức năng của Đại hội.

Hơn thế nữa, Đại hội trực tiếp tìm và chọn bằng dũng cảm đối mặt với sự thật, bám sát cuộc sống. Tìm và chọn như thế chẳng lẽ không đáng tin cậy hơn, không tốt hơn chọn mâm bát đã bày sẵn hay sao?

Đừng, xin dứt khoát không được phó mặc quyền và trách nhiệm cao nhất của Đại hội cho mâm bát đã bày sẵn như thế! Đại hội chọn mâm bát đã bày sẵn, sẽ là: chính Đại hội vi phạm Điều lệ Đảng và sẽ phạm trọng tội với đất nước, với Đảng!

Cử toạ vỗ tay rầm rầm hưởng ứng. Yến phải chờ một lát:

– Thưa lão đồng chí và cử toạ, tôi xin phép nói lên suy nghĩ của mình về vấn đề đạo đức liên quan đến việc tìm và chọn của Đại hội tới như vừa trình bày.

Nếu đưa ra những đòi hỏi về tiêu chuẩn phẩm hạnh, dù là lý tưởng hay cao siêu đến thế nào đi nữa, song trong thâm tâm chỉ nhằm kiềm chế, loại nhau, trói buộc nhau, đặt xuống dưới việc lớn của Đảng và của đất nước, làm như thế là không có đạo đức.

Nếu lấy lý trí vượt qua mọi riêng tư, dựa trên dũng cảm đối mặt với tình hình và nhiệm vụ đang đặt ra cho đất nước, quyết tìm ra giải pháp khả thi và tối ưu cho Đảng, cho đất nước, xin nhấn mạnh là giải pháp khả thi và tối ưu trong thực tế của Đảng và của đất nước, chứ không phải là những điều trừu tượng hay hão huyền nào, làm như thế là có đạo đức. Làm như thế sẽ tìm được và chọn được.

Trong Đảng chẳng có sẵn siêu nhân nào cho Đại hội lựa chọn đâu ạ. Chắc Đảng cũng chẳng muốn đem một siêu nhân nào ngoài đời vào, nếu có. Cho nên, nhìn rõ được sự thật và những vấn đề phải giải quyết, trong quá trình thảo luận quyết sách, sẽ thấy được ai trong những nhân vật hiện hữu nắm bắt được nhiệm vụ đại hội đề ra và có những tố chất thực hiện. Quá trình này sẽ làm bật ra những gương mặt cho tìm và chọn, đồng thời cũng dẫn tới cáchtìm và chọn tối ưu trong hoàn cảnh cho phép.

Tôi cũng xin lưu ý, sông có khúc, người có lúc. Khi Thuý Kiều và Từ Hải đến được với nhau, thân phận phù du của Thuý Kiều trở thành quan toà, còn Từ Hải trở thành người thực thi công lý! Cái thực tế Thuý Kiều và Từ Hải đến được với nhau tạo ra sự thay đổi như thế. Con người là như thế! Và như thế mới là biện chứng!

Tại Đại hội tới này, cái đến được với nhau như thế, chính là Đảng phải tự lột xác để đến với sự thật, trở về với dân tộc!

Tiếng vỗ tay rầm rầm.

Thưa lão đồng chí và cử toạ,.. – Yến nói tiếp: Lịch sử ra đời của Đảng ta vốn dĩ là vì dân tộc. Quá trình chiến đấu ra sống vào chết của nó là vì dân tộc và được nhân dân nuôi nấng, bảo vệ. Một đảng như thế ngày nay chẳng lẽ không có khả năng trở về với dân tộc?

Lão đồng chí lo lắng, giả thử người được Đại hội chọn không làm nổi hoặc thậm chí có thể phản lại sứ mệnh được trao thì sao? Hoặc thậm chí sự lựa chọn của Đại hội sẽ bị Trung Quốc quyết phá thì sao? Thưa vâng, đấy là những lo lắng chính đáng và không phải không có khả năng trở thành hiện thực. Lo lắng như thế, không phải là bi quan. Thật ra, nếu không lo lắng như thế sẽ là tê liệt nhạy bén chính trị, sẽ là mù quáng! Thiết nghĩ toàn Đảng và cả nước phải luôn luôn thức với lo lắng này, để quyết sớm xây dựng bằng được cho đất nước ta cái dĩ bất biến mà giáo sư Tuý đã trình bày.

Cái bảo đảm bất khả kháng cho đất nước trước bất kỳ nguy cơ hay thách thức nào là: Đảng quyết trở thành đảng của dân tộc để đời đời đi với dân tộc, nhân dân ta quyết xây dựng bằng được cho tổ quốc mình một nhà nước pháp quyền dân chủ để thực hiện bằng được quyền của mình làm chủ đất nước.

Một khi Đảng hôm nay quyết trở thành đảng của dân tộc, trở về với dân tộc, một khi Đảng của dân tộc nguyện đời đời đi với dân tộc, một khi nhân dân ta quyết đứng lên thực hiện quyền của mình làm chủ đất nước trong nhà nước pháp quyền, chắc chắn sẽ đủ sức kiểm soát được mọi tình huống bất trắc.

Xin thưa lão đồng chí và cử toạ, chúng tôi chia sẻ hoàn toàn nỗi lo của lão đồng chí. Chúng tôi thừa nhận thực tế là sự tha hoá 70 năm, 40 năm của Đảng thâm căn cố đế đến tận cấp cơ sở thấp nhất trong toàn bộ hệ thống chính trị cả nước, không dễ gì khắc phục được. Nhiều thói hư tật xấu đã cáu kết lại thành những nếp văn hoá tiêu cực, rất khó tẩy rửa. Nhiều tập quán trong Đảng đã thành các luật còn mạnh hơn luật… Đây là sự thật. Thậm chí không ít ý kiến cho rằng Đảng này và hệ thống chính trị này không thể cải tạo được nữa, phải xoá bỏ nó. Suy nghĩ như vậy không phải là phi lý. Trên thực tế đã ba bốn lần nó xứng đáng được xoá bỏ rồi! Đến nay trên thế giới cũng chưa có đảng cộng sản nào ở các nước Liên Xô Đông Âu cũ tự thay đổi được chính mình, mà chỉ có hiện tượng các đảng này tan rã hay bị lật đổ. Đây cũng là sự thật. Ngay trong thế giới đương đại, không hiếm những cuộc cải cách đã thành công nhưng cuối cùng lại bị phản bội… Ukraina lúc đầu là như thế, sự phản bội đã đẩy đất nước đến bờ vực thẳm hôm nay… Rồi đến các võ bẩn của sự can thiệp từ bên ngoài…

Xin thưa các quý vị, còn một sự thật nữa, đó là chúng ta cũng có ít nhất hai cách lựa chọn thái độ ứng xử của mình đối với sự thật:

○ Hoặc là đầu hàng nó, cam chịu chờ chết.

○ Hoặc là quyết hiểu tường tận sự thật, để hiểu rõ những khó khăn phải vượt qua, để đi tới những quyết định chính xác, khả thi và tối ưu, để đủ lý trí tiến hành tuần tự từng bước theo hướng của phát triển, tất cả cho xây dựng cái dĩ bất biến làm nền tảng, tất cả cho quyết tâm tìm đường sống.

Thiết nghĩ nên thảo luận dân chủ, công khai trên các diễn đàn học thuật trong cả nước: Đất nước ta trong thế giới hôm nay và bên cạnh một Trung Quốc như vậy, nhân dân ta – đặc biệt là toàn thể đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam – nên lựa chọn cách ứng xử nào đối với sự thật? Cuộc sống trong thế giới hôm nay cho phép cái gì và không cho phép cái gì?.. Lợi thế nước đi sau cho phép nước ta những lựa chọn tối ưu nào?..

Chúng tôi đã trăn trở hàng chục năm nay, để hôm nay được nói lên trước toàn thể các quý vị và trước cả nước mong muốn cháy bỏng của chúng tôi: Thế giới đã sang trang, tình hình đất nước đã sang trang, khát vọng của nhân dân đổi đời đất nước là sức mạnh, thời và thế đang đứng về phía đất nước, vì vậy Đại hội Đảng sắp tới này phải là Đại hội của sự thật, hoà hợp dân tộc và cải cách!

Chúng tôi mong ước cả nước và toàn Đảng chia sẻ quyết tâm mạo hiểm của chúng tôi!..

...

…

Đối thoại kết thúc, vị lão thành cách mạng đã chia tay mọi người từ lâu, nhưng cử toạ chẳng ai muốn ra về.

Mọi người tự phân ra thành các cuộc toạ đàm tuỳ nghi, từng đám từng đám… Ngay trong hội trường, trên sân cỏ, trong căng tin, chung quanh các ki-ốt bia, trong các quán cà-phê của khu vực hội trường… Cuộc sống do sự thật dấy lên có sức sôi động khác thường… Chỗ nào cũng rất nhiều lời thán phục và đồng tình với cải cách, lối ra của đất nước... Song cũng không thiếu những ý kiến đầy lo lắng, hoài nghi khả năng hiện thực của cải cách…

Yến và giáo sư Tuý cũng phải nán lại với họ một hai tiếng nữa rồi mới dứt áo ra về được.

…

…

Trời đã tối.

Trong xe từ Hội trường câu lạc bộ Thống Nhất trên đường về nhà, Yến tới tấp nhận được điện thoại của Vũ, Bảo Vân, Khái, Lan… gọi từ trong Thành phố ra: Phạm Trung Trung Nam đã bị công an đánh chết trong lúc tạm giam! Thạch vẫn chưa được thả.

Cả bầu trời sập xuống.

Yến run bắn người, vì trong đầu sục sôi: …Polpot đã giết chồng ta! Hải tặc giết em ta! Hôm nay công an cộng sản giết con ta! Trời ơi, sao chúng mày ác thế!..

Ngay đêm hôm đó Yến bay vào Thành phố…

…

…

…

Khoảng vài giờ đồng hồ sau cái tin đầu tiên trên mạng tinhthuong.com loan báo sự việc thầy giáo Phạm Trung Trung Nam bị công an đánh chết trong lúc tạm giam, học sinh tại nhiều trường đại học, trường phổ thông trong Thành phố tự động làm lễ truy điệu, post lên mạng những hình ảnh và tiếng nói quyết liệt..

Đến buổi trưa, rồi đến chiều, các lễ truy điệu tự động như thế lan dần ra các tỉnh và thành phố khác.

Sang ngày hôm sau, các cơn bão mạng dấy lên các cuộc bãi khoá trong nhiều trường khắp cả nước. Đất nước xôn xao.

Ngay trong ngày, công nhân các xí nghiệp của tập đoàn PH cũng chủ động làm lễ truy điệu Phạm Trung Trung Nam. Nhiều xí nghiệp cả ba miền Bắc, Trung Nam làm theo.

Sang ngày thứ ba, báo Tuổi trẻ hôm nay và báo Thanh niên của dân tộc, hai tờ báo lớn nhất quốc gia phá rào, ra số đặc biệt kèm theo phụ trương, dấy lên cơn đại hồng thuỷ. Nhiều báo chí chính thống khác tự tháo gông làm theo. Ngày càng nhiều báo chí làm theo…

Liên tiếp tuần này sang tuần khác các con lũ quét của sự thật phá tan tành nhiều thành trì của dối trá, quật lên mặt đất trỏng trơ các xác thối của tội ác và tham nhũng…

Đất nước chuyển mình trong lũ…

Hết

Hà Nội, Võng Thị, những ngày Tháng Tư năm 2015.

Nguyễn Trung

Cuộc sống của tiểu thuyết. Toàn bộ tên các nhân vật, địa danh, sự kiện, sự việc, thời gian, không gian và mọi thứ khác… trong tiểu thuyết đều thuộc về đời sống trong tiểu thuyết và chỉ có trong tiểu thuyết mà thôi; mọi sự trùng lặp với đời sống thực ngoài đời nếu xảy ra, đều là và chỉ là ngẫu nhiên.

Nguyễn Trung

1 Ước đoán theo các số liệu thống kê thu thập được, tổng các nguồn lực đưa vào 30 năm (1986 – 2015) công nghiệp hóa ở nước ta ước khoảng 350 - 400 tỷ USD, hoặc có thể hơn nhiều. Những nguồn lực này bao gồm: đầu tư trong nước, FDI, kiều hối, ODA và các loại hình viện trợ khác nhau.

2 Chỉ số chứng khoán lúc cao điểm nhất ở TPHCM là khoảng 1300 điểm, nhiều năm gần đây đến hôm nay chỉ còn >600 điểm, ở Hà Nội các chỉ số này là khoảng 300 điểm, nhiều năm gần đây đến hiện nay là >60 điểm.

3 “Thỏa thuận nguyên tắc cơ bản giải quyết vấn đề biên giới lãnh thổ giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa” năm 1993, xử lý và giải quyết vấn đề trên biển tuân theo những nguyên tắc dưới đây:    

1. Lấy đại cục quan hệ hai nước làm trọng, xuất phát từ tầm cao chiến lược và toàn cục, dưới sự chỉ đạo của phương châm “láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai” và tinh thần “láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt”, kiên trì thông qua hiệp thương hữu nghị, xử lý và giải quyết thỏa đáng vấn đề trên biển, làm cho Biển Đông trở thành vùng biển hòa bình, hữu nghị, hợp tác, đóng góp vào việc phát triển quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc, góp phần duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực. 
2. Trên tinh thần tôn trọng đầy đủ chứng cứ pháp lý và xem xét các yếu tố liên quan khác như lịch sử…, đồng thời chiếu cố đến quan ngại hợp lý của nhau, với thái độ xây dựng, cố gắng mở rộng nhận thức chung, thu hẹp bất đồng, không ngừng thúc đẩy tiến trình đàm phán. Căn cứ chế độ pháp lý và nguyên tắc được xác định bởi luật pháp quốc tế trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, nỗ lực tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài mà hai bên đều có thể chấp nhận được cho các vấn đề tranh chấp trên Biển. 
3. Trong tiến trình đàm phán vấn đề trên biển, hai bên nghiêm chỉnh tuân thủ thỏa thuận và nhận thức chung mà Lãnh đạo cấp cao hai nước đã đạt được, thực hiện nghiêm túc nguyên tắc và tinh thần của “Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông” (DOC).
Đối với tranh chấp trên biển giữa Việt Nam-Trung Quốc, hai bên giải quyết thông qua đàm phán và hiệp thương hữu nghị. Nếu tranh chấp liên quan đến các nước khác, thì sẽ hiệp thương với các bên tranh chấp khác.
4. Trong tiến trình tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài cho vấn đề trên biển, trên tinh thần tôn trọng lẫn nhau, đối xử bình đẳng, cùng có lợi, tích cực bàn bạc thảo luận về những giải pháp mang tính quá độ, tạm thời mà không ảnh hưởng đến lập trường và chủ trương của hai bên, bao gồm việc tích cực nghiên cứu và bàn bạc về vấn đề hợp tác cùng phát triển theo những nguyên tắc đã nêu tại điều 2 của Thỏa thuận này. 
5. Giải quyết các vấn đề trên biển theo tinh thần tuần tự tiệm tiến, dễ trước khó sau. Vững bước thúc đẩy đàm phán phân định vùng biển ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ, đồng thời tích cực bàn bạc về vấn đề hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này. Tích cực thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực ít nhạy cảm như bảo vệ môi trường biển, nghiên cứu khoa học biển, tìm kiếm, cứu hộ cứu nạn trên biển, phòng chống, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai. Nỗ lực tăng cường tin cậy lẫn nhau để tạo điều kiện cho việc giải quyết các vấn đề khó khăn hơn. 
6. Hai bên tiến hành cuộc gặp định kỳ Trưởng đoàn đàm phán biên giới cấp Chính phủ một năm hai lần, luân phiên tổ chức, khi cần thiết có thể tiến hành các cuộc gặp bất thường. Hai bên nhất trí thiết lập cơ chế đường dây nóng trong khuôn khổ đoàn đại biểu cấp Chính phủ để kịp thời trao đổi và xử lý thỏa đáng vấn đề trên biển”./. (TTXVN/Vietnam+)

http://nghiencuubiendong.vn/tin-ncbd/2121-tha-thun-vit-trung-v-nhng-nguyen-tc-c-bn-ch-o-gii-quyt-vn-

4 Vùng biển tranh chấp với Nhật, liên quan đến nhóm đảo Senkacư của Nhật.

5 Code of Conduct – có tình ràng buộc cao và nhằm thay thế DOC (The Declaration on the Conduct of Parties in the South China Sea) năm 2004.

6 Tìm xem: Nguyễn Trung, tiểu thuyết Dòng đời, sách đã dẫn.

7 Tham khảo thêm: Nguyễn Trung, tiểu thuyết Dòng đời, xuất bản năm 2006, quyển một, tập 2, chương “Nước đứng”, tr. 498 – 499, nhân vật đại tá Phạm Trung Nghĩa đã phân tích trong lòng cuộc kháng chiến chống Mỹ xâm lược còn chứa đựng 5 – 6 cuộc chiến tranh khác mang tính chất chiến tranh ủy thác, và đặc biệt nghiêm trọng là có cuộc nội chiến Bắc – Nam. Yến tán thành nhận định của ông Nghĩa, đem chia sẻ với nhiều người và được chấp nhận, song ai cũng dặn Yến: Nói với nhau thì được, nói công khai sẽ bị quy kết là phản động đấy, rất nguy hiểm…

8 Tìm xem “Appeasement Policy” trên Google – Wikipedia.

9 Gọi là chính phủ Vichy (1940 – 1944), vì đặt thủ đô Pháp ở vùng này.

10 Vùng lãnh thổ của Tiệp Khắc giáp ranh với Áo, 1938 bị sáp nhập vào nước Đức Quốc xã do chính sách xoa dịu của thủ tướng Anh Neville Chamberlain.

nguồn: http://www.diendan.org/viet-nam/hien-trang-dat-nuoc-nhung-van-de-dat-ra-cho-dai-hoi-xii