(1) Mua xe hơi cũ coi chừng: Mua nhầm xe 'phế thải'

Mua xe hơi cũ coi chừng ôm nợ 

Kỳ 1: Mua nhầm xe 'phế thải'

Ngọc Lan/Người Việt, WESTMINSTER (NV).- Hơn cả tháng sau khi mua xong chiếc xe Toyota Camry 2000, cô Thảo Triệu, người từ Việt Nam mới sang chưa đầy năm, hiện ở Anaheim, vẫn còn cảm thấy “bần thần”, ăn không ngon ngủ không yên vì “bao nhiêu tiền dành dụm dồn vào mua chiếc xe cũ làm chân cẳng đi làm, vậy mà khi hí hửng ra DMV làm thủ tục sang tên thì mới biết đó là xe phế thải – salvaged.”

Hãy cẩn thận để không mua nhầm xe phế thải "Salvage title" 

mà mình không hề biết. (Hình: Thảo Triệu cung cấp)

Chẳng khác nào như sét đánh ngang tai. 
Không chỉ là chuyện bị mua với giá quá cao hơn giá thật của một chiếc xe bị đóng dấu “Salvaged” mà quan trọng hơn, cảm giác bất an cùng tâm trạng của một người bị lừa khi mua nhầm xe “phế thải” hay xe không tốt như lời người bán giới thiệu, khiến cho Thảo Triệu cũng như nhiều người, nhất là những người lần đầu mua xe hay từ Việt Nam mới sang, chưa có kinh nghiệm, ở vào một hoàn cảnh dở khóc dở cười. 

Kinh nghiệm đau thương của một số người từng trải qua tình cảnh này, cũng như lời khuyên của người có chuyên môn về xe cộ, về giấy tờ liên quan đến xe, hy vọng sẽ là bài học cho những người lần đầu làm chủ một chiếc xe cũ.

Mua nhầm xe “phế thải” (Salvage title)

Thảo Triệu bắt đầu câu chuyện, “Khoảng cuối Tháng Tư, tôi đọc trên báo mẫu Rao Vặt ‘Bán xe Toyota Camry 2000, clean title, 120 miles, A/C. Giá $3,950. Liên lạc (714)...”

Thảo gọi điện thoại hỏi xem xe có bị đụng không, người bán trả lời “Không”, đồng thời cũng cho biết là “bán xe dùm một người em đang về Việt Nam chơi.”

Theo địa chỉ, Thảo đến ngã giá $3,300 mua chiếc Camry này và trả tiền mặt theo yêu cầu của người bán vì “không muốn nộp thuế.”

Người bán lấy lý do vì là “người trung gian, bán dùm em” nên bà không theo Thảo ra Nha Lộ Vận (DMV-Department of Motor Vehicles) mà chỉ giao giấy tờ xe có ký tên sẵn của “người em đứng chủ quyền” để Thảo tự đi làm thủ tục sang tên.

Sự thật thì giấy chủ quyền xe Thảo được giao khi đó là một “clean title”, không “tì vết.”

Thế nhưng, sau nhiều tiếng xếp hàng chờ đợi, đến phiên mình, Thảo được nhân viên DMV cho biết “xe này không thể sang tên bình thường mà phải làm thủ tục chuyển sang 'Salvage Title' vì nó được báo cáo bị tai nạn chuyển thành xe phế thải từ cuối Tháng Hai, 2014.”

Không thể trả xe để lấy tiền lại được vì “người bán nói gửi hết tiền về Việt Nam rồi, và bán dùm nên không biết gì hết,” Thảo chỉ còn cách tự bỏ tiền ra làm các thủ tục theo yêu cầu của DMV để tái đăng bộ cho chiếc xe “phế thải” này, từ việc làm 'smog check' đến kiểm tra thắng, đèn, lệ phí tái đăng bộ, mất trên dưới $300, chưa kể khổ chủ còn mất nhiều ngày đi xếp hàng để làm cho xong mọi việc. Bởi nếu không làm thì làm sao có xe mà chạy, mà bán thì cũng không xong!

Thảo tâm sự một cách đau khổ, “Gọi hỏi mấy chỗ thì họ nói xe đó chỉ tối đa $2,000-$2,500. Nếu biết trước xe bị phế thải thì tôi không mua. Họ đã gạt mình mà còn thách thức báo cảnh sát. Mình giao tiền mặt cho họ không có giấy tờ gì hết thì biết làm gì hơn.”

Xem giấy tờ xe và làm tờ cam kết khi bán xe

Liên quan đến vấn đề này, ông Michael Võ Đức Minh, Giám đốc Little Saigon Traffic School ngay tại khu Bolsa, đưa ra một số kinh nghiệm:

“Trước nhất, người đi mua xe phải đòi cho được giấy chủ quyền xe vì đây là bằng chứng quan trọng chứng minh người đó đang làm chủ chiếc xe. Thứ hai, phải nói chủ xe hay người bán xe đưa mình giấy đăng bộ xe để chứng tỏ là chiếc xe đó có đóng thuế lưu hành đầy đủ. Thứ ba, yêu cầu người bán viết giấy cam kết xe đó không phải là xe phế thải.”

Ông Michael Võ, người có hơn 20 năm điều hành trung tâm chuyên lo về các thủ tục giấy tờ liên quan đến việc đăng bộ xe, bằng lái xe, giải thích: “Cần xem giấy chủ quyền xe vì nếu giấy chủ quyền không rõ ràng hay chủ quyền đó chưa qua tên người bán thì khi sang tên lại không được, thành ra làm cho người mua không được như ý nguyện.”


Ông Michael Võ Đức Minh, Giám đốc Little Saigon Traffic School, "Quan trọng là hiểu và nắm vững vấn đề khi đi mua xe cũ." (Hình: Ngọc Lan/Người Việt)

Theo ông Michael, “trong trường hợp người bán xe không phải là người đứng tên chủ quyền xe, tức họ bán dùm ai đó, thì khi giao tiền cho ai nên yêu cầu người đó làm giấy cam kết cho mình. Giấy đó có thể viết bằng tiếng Anh hay tiếng Việt. Ghi đơn giản 'Tôi tên là, số bằng lái, địa chỉ, đại diện cho người chủ xe tên là, đứng ra bán dùm chiếc xe nhãn hiệu gì, biển số mấy. Tôi sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm nếu có điều gì liên quan đến chuyện tranh tụng chiếc xe này.'”

Giám đốc Little Saigon Traffic School cho rằng “Đây là một đòi hỏi hợp lý. Vì mình có thể tránh được trường hợp như một người chị đi tiểu bang khác, người em ở nhà xách xe chị đi bán. Người chị về la làng lên nói đây không phải là chữ ký của bả hay bả không bán. Trong những trường hợp mua bán nếu có sự lường gạt hay gian trá như thế thì chủ nhân thật sự của chiếc xe có quyền lấy lại chiếc xe và người mua sẽ là người bị mất tiền. Đó là những chuyện từng xảy ra.”

Cũng liên quan đến chuyện cần ghi những thỏa thuận gì trong lúc mặc cả chuyện mua bán xe là kinh nghiệm “xương máu” của ông Khang Lương ở Rosemead trong lần đầu mua xe.

Ông Khang kể, “Lúc đó là năm 91, tôi vô Nissan Dealer ở gần nơi tôi ở để mua chiếc Nissan Maxima 6 máy, xe cũ. Khi mua thì ănten xe không hoạt động, sunroof thì bị nứt. Người bán xe nói mua đi rồi vài ngày sau mang đến họ thay mới hết cho mình, ổng còn hứa sửa cho mình cái này cái kia đủ thứ.”

Cuối cùng ông Khang đồng ý mua xe với giá $6,000 ở thời điểm đó.

“Ba ngày sau tôi mang xe trở lại để họ làm những gì họ hứa thì tụi dealer nói người 'saleman' muốn bán nên hứa như vậy chứ dealer không hứa những điều kiện đó. Hơn nữa không có giấy tờ gì ghi xuống là họ hứa sửa gì, thay gì cho mình hết. Mình mới đi mua xe lần đầu tiên nên đâu biết những chuyện đó, cũng không ai chỉ vẽ. Chỉ còn biết hỡi ôi kêu trời, chứ làm gì được họ bây giờ!”

Việc yêu cầu người bán đưa giấy đăng bộ xe là “để chứng tỏ chiếc xe đó có đóng thuế lưu hành đầy đủ. Nếu người mua mua nhầm xe đã trễ thuế lưu hành vài ba năm, khi sang tên mình phải chấp nhận đóng phạt số tiền đó.”
Trong trường hợp người bán không có giấy đăng bộ xe, người mua có thể gọi điện thoại đến các văn phòng dịch vụ về đăng ký xe hay gọi đến Nha Lộ Vận, đọc bảng số xe và số sườn xe để nhờ kiểm tra xem thuế lưu hành đó còn hiệu lực hay không.

“Người mua cũng có thể nhìn vào bảng số xe xem tháng và năm trên đó còn hiệu lực hay không. Nhưng thỉnh thoảng, trong vài trường hợp, người bán ma mãnh ở chỗ tháng và năm dán sau xe còn hiệu lực nhưng thực tế thì đăng bộ đã trễ rồi.” Ông Michael nói thêm.

Xe phế thải-salvaged

Lý giải về chuyện mua nhầm xe bị phế thải – salvaged như trường hợp cô Thảo Triệu, ông Michael cho biết: “Thông thường, nếu là xe 'total loss' hay 'salvaged' phế thải đã làm thủ tục tái đăng bộ và xin bảng số mới, giấy chủ quyền mới thì trong giấy chủ quyền xe phía trên cùng tay phải họ có ghi chữ 'SALVAGED', người mua nhìn vào sẽ biết ngay xe đó là xe phế thải.”

“Tuy nhiên có trường hợp chiếc xe bị đụng, người chủ nhận tiền bồi thường, mang xe đi sửa và rồi kêu bán gấp với giấy chủ quyền cũ, chưa ra DMV tái đăng bộ. Người mua nhìn vào giấy chủ quyền đó không thấy ghi 'salvaged' nên tưởng không bị đụng. Đến khi mang lên DMV làm giấy tờ thì mới lòi ra là xe này bị đụng nặng, hư hại đến 70%-80%, cần làm thủ tục phế thải.” Ông Michael lý giải.

Do một xe có “salvage title” chỉ trị giá bằng một nửa hay 2/3 giá một chiếc “clean title” nên nhiều người bán vì món lợi này mà giấu nhẹm chuyện lịch sử chiếc xe bị đụng của mình.

Làm sao để tránh được điều này?

Theo ông Michael, “Để tránh chuyện này, thứ nhất trong giấy tờ mua bán xe, người mua yêu cầu người bán viết xuống cam kết đây không phải là xe phế thải. Nếu thực sự đó là xe phế thải thì họ không dám viết điều đó xuống. Đây là một đòi hỏi hợp lý, quan trọng là mình có nhớ để đòi khi đi mua xe hay không thôi.”

Tuy nhiên, cũng có trường hợp “xui rủi” là sau khi ra Nha Lộ Vận sang tên, người mua không bị bắt tái đăng bộ (dù là xe phế thải), chủ quyền xe lúc đó vẫn là “clean title” nên người mua cứ ngỡ xe mình chưa bị đụng đến mức “total loss.” Mãi cho đến năm sau, khi đi đăng bộ xe mới thì chuyện này mới lòi ra. Lúc đó DMV mới bắt người mua đi làm thủ tục phế thải và tái đăng bộ lại xe phế thải.

Ông Michael giải thích trường hợp này như sau, “Khi hãng bảo hiểm đền và đưa thủ tục phế thải đến cho người chủ xe yêu cầu tái đăng bộ thì đồng thời hãng bảo hiểm sẽ phải báo lên cho DMV biết chiếc xe đó bị phế thải vì hư hại đến trên 70%. Khi đó DMV mới mở hồ sơ và gửi thư đến cho chủ xe yêu cầu chủ xe đi tái đăng bộ lại.”

“Tuy nhiên thời gian hãng bảo hiểm báo lên DMV có thể kéo dài từ 60 đến 90 ngày. Như vậy, chiếc xe mới bị đụng, bị phế thải và chủ xe được đền bù. Họ sửa lẹ và mang đi bán gấp. Thành ra người mua trong trường hợp này cũng không biết là xe đó đã bị 'salvaged' vì DMV chưa nhận được thông báo từ hãng bảo hiểm. Lúc đó, đăng bộ xong, chủ quyền xe vẫn 'clean' nhưng đến sang năm khi đi đăng bộ xe mới thì chuyện này mới lòi ra.” Giám đốc Little Saigon Traffic School lý giải những rủi ro khi mua nhầm xe “phế thải.”

Ông Michael nhấn mạnh, “Người chủ xe dứt khoát phải biết chuyện xe mình bị rơi vào tình trạng ‘salvaged’ phế thải, vì họ chính là người nhận chi phiếu bồi thường từ hãng bảo hiểm chứ không ai khác.”

Cũng theo ông Michael, sự che giấu nguồn gốc bị đụng của chiếc xe đến mức phế thải chỉ xảy ra với những cuộc mua bán kiểu “private party', tức tự mua bán với nhau. “Còn luật lệ của tiểu bang California dành cho những 'dealer' bán xe cũ ràng buộc chặt chẽ hơn. Nếu 'dealer' không báo cho người mua biết tình trạng rõ ràng của chiếc xe thì Nha Lộ Vận có quyền coi lại bằng hành nghề của họ, vì họ không được phép qua mặt khách hàng.”

“Như vậy hãy cẩn thận khi mua qua người 'private party.' Giá rẻ thì nguy cơ rủi ro cũng cao hơn. Quan trọng là hiểu và nắm vững vấn đề khi đi mua xe cũ.” Ông Michael Võ nhắn nhủ.

(Kỳ 2: Mua nhầm xe đụng đâu hư đó và việc từ bỏ trách nhiệm với xe đã bán)

http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=191887&zoneid=3#.U9SfRNIW0Z4