Lễ lạt, sắm xe, xây trụ sở… khiến ngân sách túng quẫn?

Chuyển giá, nợ thuế, lễ lạt, xây trụ sở… khiến ngân sách túng quẫn?

Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng tình trạng ngân sách thu không đủ chi như hiện nay là do việc chi vẫn còn nhiều bất cập vì chủ yếu để là chi cho những hoạt động lễ lạt, sắm xe, xây trụ sở… Trong khi đó việc thu vẫn chưa đủ chặt chẽ khiến cho nhiều doanh nghiệp vẫn chây ì nợ thuế, doanh nghiệp FDI tìm cách lách luật chuyển giá.

Đại biểu Quốc hội Đỗ Mạnh Hùng

Tại phiên thảo luận ở hội trường chiều ngày 3/11 về kết quả thực hiện ngân sách nhà nước năm 2015; dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2016 và việc cho phép đa dạng hóa kỳ hạn phát hành trái phiếu Chính phủ; việc phát hành trái phiếu Chính phủ ra thị trường vốn quốc tế, nhiều đại biểu đã nói lên những bất cập trong thu chi ngân sách hiện nay khiến cho thâm hụt năm sau cao hơn năm trước.

Sắm xe, xây trụ sở là chi tiêu dùng nhiều lần.

Theo đại biểu Phùng Đức Tiến, đoàn Hà Nam, trong bối cảnh khó khăn của nền kinh tế và áp lực việc thu ngân sách, Chính phủ đã có những giải pháp nhằm siết chặt chi tiêu. Tuy nhiên, việc chi ngân sách vẫn còn nhiều bất cập.

“Ngân sách vẫn còn được chi khá nhiều cho việc tổ chức các lễ hội, sự kiện. Phần ngân sách chi cho đi công tác nước ngoài vẫn chiếm tỷ trọng cao. Trong khi đó chi cho đầu tư phát triển, nhất là chi xây dựng cơ bản và chi thực hiện các chương trình, mục tiêu quốc gia vẫn còn dàn trải, thiếu trọng tâm trọng điểm nên hiệu quả không cao, thậm chí lãng phí. Kỷ luật, kỷ cương tài chính trong chi tiêu ngân sách nhà nước chưa được thực hiện nghiêm chỉnh”, đại biểu Tiến nói.

Đại biểu Trần Du Lịch, đoàn TP.HCM thì cho rằng ngân sách túng quẫn là do chúng ta đã “vung tay quá trán” trong việc chi tiêu dùng nhiều lần.

“Tôi nhắc lại việc xây dựng trụ sở, sắm xe không phải là chi đầu tư mà chi tiêu dùng nhiều lần”, đại biểu Lịch khẳng định. Để ngân sách ổn định, theo đại biểu Lịch, cần phải giảm chi thường xuyên.

Bàn về vấn đề xử lý nguồn thu ngân sách, đại biểu Đỗ Mạnh Hùng, đoàn Thái Nguyên, đề nghị Quốc hội cân nhắc kỹ việc Chính phủ có đề xuất cho sử dụng 10.000 tỷ đồng bán bớt cổ phần nhà nước trong doanh nghiệp để bổ sung nguồn thu.

“Tôi đề nghị Quốc hội cân nhắc kỹ đề xuất này, cá nhân tôi chưa thoả mãn vì rất nhiều cử tri phản ánh, nếu sử dụng số tiền này kiểu như vậy thì không khác gì ăn vào nguồn vốn cố định. Mục đích của việc bán bớt cổ phần vốn nhà nước trong doanh nghiệp để chuyển vốn đầu tư vào sử dụng có hiệu quả hơn, không phải để chi tiêu”, đại biểu Hùng nêu quan điểm.

Theo đại biểu Hùng, để xử lý vấn đề hụt thu, Chính phủ nên tìm những giải pháp khác. Thứ nhất, Bộ Tài chính cần tích cực giải quyết các vấn đề nợ đọng thuế. Theo thông tin từ lãnh đạo Bộ Tài chính, số thuế nợ đọng đến nay đang là 76.000 tỷ đồng, trừ đi số bất khả kháng và do khách quan thì vẫn còn trên 30.000 tỷ đồng.

“Đặc biệt, chỉ riêng Liên doanh Dầu khí Vietso Petro đã có khoản nợ thuế khoảng 86 triệu USD tương đương với gần 2.000 tỷ đồng là nợ và đến thời điểm này chưa nộp vào ngân sách. Bộ Tài chính cần có biện pháp để xử lý tốt vấn đề nợ đọng thuế này, góp phần giữ nguyên kỷ cương pháp luật”, đại biểu Mạnh đề nghị.

Thứ hai, theo đại biểu Hùng là Chính phủ cần phải cân đối lại dự toán để cắt giảm các khoản chi có thể cắt được, đồng thời chỉ đạo thực hiện nghiêm kiến nghị giảm chi đã được Kiểm toán Nhà nước đề nghị.

“Theo báo cáo 1218 của kiểm toán nhà nước, giảm chi thường xuyên thời gian qua thấp, năm 2011 giảm chi thường xuyên có 66%, 9 tháng năm 2015 giảm còn 27,2%. Những khoản giảm chi chưa được thống kê cần có thời gian, nhưng những giảm chi được thống kê rõ ràng do kiểm toán đã công bố cần phải được chỉ đạo nghiêm để thực hiện”, đại biểu Hùng yêu cầu.

Thứ ba, theo đại biểu Hùng, Chính phủ thực hiện việc tiết kiệm triệt để, tinh giản bộ máy công quyền cùng chi với mức ngân sách thấp hơn, để từ đó có điều kiện bố trí ngân sách.

Về vấn đề này, đại biểu Phùng Đức Tiến, đoàn Hà Nam, cho rằng việc thu ngân sách ở địa phương vượt 47.000 tỷ đồng do dự toán là điều bất thường. “Cần phải làm rõ nguyên nhân, có phải khi lập dự toán NSNN năm 2015, chúng ta không tính được hết nguồn thu thực tế tại địa phương, hay là do những năm trước chúng ta buông lỏng công tác quản lý thu nên bị thất thu?”, đại biểu Tiến nghi vấn.

Siết luật để chống chuyển giá của doanh nghiệp FDI


Đại biểu Quốc hội Phùng Đức Tiến

Tuy nhiên, trọng tâm của bài phát biểu về ngân sách, đại biểu Tiến đã đề cập đến vấn đề chống thất thu thuế từ các doanh nghiệp FDI lợi dụng việc chuyển giá để trốn thuế.

Đại biểu Tiến nhận định, ngoài những đóng góp tích cực cho nền kinh tế, doanh nghiệp FDI gần đây đã xuất hiện hàng loạt sự việc tác động xấu, ảnh hưởng đến sự phát triển của Việt Nam, gây bức xúc trong dư luận xã hội.

“Trong đó nổi bật là chuyển giá, trốn thuế tạo nên tình trạng lỗ giả, lãi thật, gây thất thu ngân sách, tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh với các doanh nghiệp trong nước, tác động không tốt đến môi trường đầu tư”, đại biểu Tiến bình luận.

Theo đại biểu Tiến, một số doanh nghiệp FDI thuộc các chi nhánh, các công ty xuyên quốc gia đã lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý để thực hiện chuyển giá bằng cách “lỗ công ty con lãi, công ty mẹ” .

“Những thủ thuật lách thuế hay dấu hiệu chuyển giá phổ biến ở các giao dịch có yếu tố người nước ngoài ở tại Việt Nam được thực hiện qua các hình thức: nâng giá trị tài sản, vốn góp; mua nguyên vật liệu và các yếu tố đầu vào. Sản xuất ở công ty con với giá cao và bán sản phẩm với giá thấp cho công ty mẹ, chuyển giá thông qua chiếm lĩnh thị trường. Nếu không kiểm soát chặt chẽ được việc này sẽ gây nên thất thoát cho nguồn thu rất lớn”, đại biểu Tiến bình luận.

Cùng quan điểm này, đại biểu Đặng Ngọc Tùng, đoàn Đồng Nai, đánh giá cao Chi cục Thuế TP.HCM khi kiểm tra một số doanh nghiệp FDI mà thường xuyên trong suốt 10 năm, 15 năm hoàn toàn lỗ suốt, thì bây giờ các doanh nghiệp đó bắt đầu có lãi.

“Để tránh tình trạng chuyển giá này, đòi hỏi cán bộ thuế của chúng ta phải có kỹ năng, kinh nghiệm để tất cả các doanh nghiệp phải thực hiện thật tốt. Như vậy, chúng tăng thêm một nguồn thu rất lớn trong các doanh nghiệp FDI này. Tôi mong rằng, tất cả các cán bộ thuế, không chỉ ở TP.HCM mà trên cả nước học tập kinh nghiệm, làm sao tất cả các doanh nghiệp FDI không thể nào chuyển giá được hết”, đại biểu Tùng kỳ vọng.

THEO BIZLIVE