Sơ lược về tiếng Lào
I. Nguồn gốc tiếng Lào
Tiếng Lào (tên gốc: ພາສາລາວ; phát âm: phasa lao [pʰaːsaː laːw]) là một ngôn ngữ chính thức của Lào. Đây là một ngôn ngữ thuộc hệ ngôn ngữ Tai-Kadai, chịu những ảnh hưởng của tiếng Phạn. Tiếng Lào cũng là ngôn ngữ truyền thống của hoàng gia Lào, truyền đạt tư tưởng Ấn Độ giáo và Phật giáo.
Ngôn ngữ chuẩn tắc
Tiếng Lào bị ảnh hưởng ít nhiều bởi những sinh ngữ khác trong vùng như tiếng Thái, tiếng Khmer, tiếng Việt. Lào ngữ được coi là một ngôn ngữ hỗn hợp ở bán đảo Đông Nam Á.
Tiếng Lào có những thanh điệu và phát âm giống tiếng Thái, phần tương đồng lên đến hơn 80%. Vì vậy đối thoại giữa người Lào và người Thái Lan có thể hiểu nhau được. Ở Đông Bắc Thái Lan dân địa phương có thể nói chuyện người Lào dễ dàng.
Thực chất, theo Lịch sử Biên giới giữa Lào và Thái lan thì trước kia Biên giới nước Lào từng kéo dài xuống cả phía Tây Nam sông Mekong nên ở đó có một tộc người được gọi là người Lào Isản (được gọi tục là Lào mọi hay Thái mọi vì da của họ rất đen giống người Châu Phi) mà đặc điểm của người Lào Isản tuy có làn da rất xấu nhưng họ rất có năng khiếu trời cho về thơ phú và âm nhạc nên họ thường sáng tác rất nhiều bài hát Lào và Thái rất nổi tiếng.
Về sau do nhiều cuộc giao tranh mà Thái lan giành được phía Tây Nam Mekong mà hợp thành đất Thái lan nên trở thành Đông Bắc Thái lan và người Lào I-sản ở đây vẫn có truyền thống sáng tác nhiều bài hát mà vì thế rất nhiều bài hát Thái lan nhưng lại mang 'hợp ngữ Lào - Thái' và cũng vì thế người Đông Bắc Thái lan gần như sử chung ngôn ngữ bình thường với người Lào nhưng sâu hơn vào nội địa của Thái lan thì người ta sử dụng tiếng thuần Thái nên có thể khi sử dụng tiếng Lào sẽ khiến người Thái ở Bangkok không thể hiểu được.
Phiên âm
Hiện nay tiếng Lào được 2 'trường phái' khác nhau phiên âm, một là do các Hiệp hội Văn hóa Hữu nghị Lào - Việt thực hiện thì họ phiên sang âm tiếng Việt vì tiếng Việt gần như có khá đầy đủ các bộ âm chuẩn mà không thể phát âm sai được.
Một trường phái khác là phiên âm sang hệ ngữ Latinh nhưng rất lung tung, cũng giống như tiếng Thái khi phiên âm sang hệ ngữ Latinh thì người ta dễ nhầm lẫn giữa các Phụ âm như 'p' có thể bị đọc thành 'f' mà cũng có thể bị đọc thành 'ph', 't' thì cũng có thể bị đọc thành 't' mà cũng có thể thành 'th'... ngoài ra sự hợp ngữ giữa các Nguyên âm cũng bị phiên rất lung tung nên khó mà đọc chuẩn xác nếu căn cứ theo phiên âm Quốc tế.
Vì vậy, phiên âm theo tiếng Việt là cách phiên âm chuẩn nhất đối với tiếng Lào và tiếng Thái nói chung (mặc dù có nhiều bộ âm của Lào và Thái không thể phiên âm sang tiếng Việt được nhưng vẫn đạt được khoảng 85-90% so với tiếng Lào và khoảng 70-75% so với tiếng Thái thì dù sao vẫn tin cậy hơn là phiên sang các Hệ ngữ Quốc tế khác).
Chính vì vậy, nếu học tiếng Lào và tiếng Thái qua các Ngôn ngữ khác thì sẽ cực kỳ khó khăn bởi các Ngôn ngữ khác không có thanh điệu và âm ngữ của các nước khác thường bị biến đổi khó phù hợp với các Quy tắc của tiếng Thái và tiếng Lào.
II. Thanh điệu tiếng Lào
Tiếng Lào cũng giống như tiếng Thái luôn có 5 thanh điệu tương đương với 5 thanh điệu của tiếng Việt, tuy nhiên có một thanh điệu được gọi là luyến lên - luyến xuống lại được biến đổi tùy từng trường hợp sử dụng phù hợp với ngữ cảnh và sắc thái biểu cảm để có lúc thì phát âm như thanh sắc nhưng cũng có khi lại được phát âm như thanh nặng của tiếng Việt tạo ra sự huyền diệu của tiếng Lào và tiếng Thái nói chung...
Ngữ điệu tiếng Thái và tiếng Lào được quy định bởi năm thanh điệu mà người Thái và người Lào gọi là mái ệc, mái thô, mái tri, mái chặt-ta-wa như dưới đây:
- thanh cao (thanh sắc) được tạo bởi 'mái tri' và được viết là ‘ ໊ ’ như trong từ ກ໊າ và được phát âm là 'cá'
- thanh thấp (thanh huyền) được tạo bởi 'mái ệc' và được viết là ‘ ่ ’ tức là một dấu nháy như thanh sắc ở phía trên, ví dụ trong từ ກ່າ được phát âm là 'cà'
- thanh bằng (thanh không hay thanh bằng) nghĩa là không có dấu gì ở trên hoặc dưới như từ ກາ này được phát âm là 'ca'
- thanh luyến lên (thanh hỏi) được tạo bởi 'mái chặt-ta-wa' và được viết là ‘ ๋ ’ tức là một dấu cộng ở phía trên đầu như từ này ກ໋າ và được phát âm là 'cả'
- thanh luyến xuống (thanh nặng) được gọi là 'mái thô' và được viết là ‘ ้ ’ giống như dấu ngả của tiếng Việt ở phía trên nhưng nó phát âm gần giống thanh nặng trong tiếng Việt như từ này ກ້າ và được phát âm là 'cạ'
Riêng “thanh luyến xuống” (hay còn gọi là “thanh lên - xuống”[2] ) thì là một thanh đặc biệt mà trong tiếng Việt không có và với thanh điệu đặc biệt này đã tạo cho tiếng Lào và tiếng Thái trở thành một thứ tiếng giàu ngữ điệu, lên bổng xuống trầm uyển chuyển, ấn tượng, dễ nghe và lôi cuốn rất biểu cảm phù hợp với từng ngữ cảnh.[3]
Thực tế tiếng Lào và tiếng Thái không có thanh “nặng” như trong tiếng Việt (mà nó chỉ phát âm bởi thanh luyến xuống gần giống thanh nặng của tiếng Việt mà thôi) và điều này khiến người Thái gặp khó khăn trong việc học phát âm tiếng Việt. Cũng như “thanh lên - xuống” trong tiếng Thái, có thể coi là một “cơn ác mộng” đối với người học tiếng Thái như một ngoại ngữ (trừ trường hợp người Lào vì tiếng Lào và Thái rất giống nhau, chỉ khác ở một số cách sử dụng thanh điệu).
Hơn thế nữa, giữa tiếng Lào và tiếng Thái tuy rằng đều có 5 thanh điệu nhưng sự phát âm của Lào và Thái vẫn có sự khác biệt về thanh điệu mà chúng ta có thể hình dung giống như có sự khác nhau giữa người miền Bắc và người miền Nam nói tiếng Việt. Cho nên, để phân biệt được sự sai khác một cách chính xác giữa các thanh điệu Lào và Thái thì chỉ có người Thái và người Lào hoặc phải là người Việt nói sõi và nghe chuẩn được một trong hai thứ tiếng đó…
Một điều nữa là ngay trong các bộ âm của tiếng Lào và tiếng Thái thì nó đã bao gồm cả thanh điệu bên trong nó mà không nhất thiết phải có thêm các 'dấu' của thanh điệu cũng giống như trong tiếng việt có nhiều bộ âm luôn phát âm thành dấu sắc mặc dù bản thân nó không có dấu ví dụ như vần 'ưc' luôn được phát âm thành 'ức' mà bản thân nó là vô thanh hoặc 'ach' thì luôn đọc thành 'ạch' mặc dù vần này không chứa dấu nặng. Cho nên, khi học tiếng Lào và tiếng Thái nói chung thì cần phải chú ý các bộ ghép âm của nó sẽ bao hàm cả thanh điệu mà không cần phải có dấu thanh điệu. Đây mới chính là vấn đề thực sự nan giải nhất trong tiếng Thái và tiếng Lào (bởi vì bắt buộc phải nói đúng thanh điệu của bộ âm của nó mà không có các dấu thanh điệu quy định rõ ràng như trong tiếng Việt).
Mặc dù như vậy, thanh điệu của tiếng Thái và tiếng Lào nói chung được quy định 'cứng' trong bộ âm chuẩn đã được ghép giữa các Nguyên âm với nhau mà không bị thay đổi khi nói 2 từ liền kề nhau giống như trong tiếng Hoa nếu thanh 3 đi với thanh 4 sẽ bị biến thanh ví dụ như từ 'pú' (nghĩa là không) đi với từ 'hảo' (nghĩa là tốt) thì từ 'pú' sẽ bị đổi âm xuống thanh 2 là 'pu' và đọc là 'pu hảo' mà không còn được phát âm là 'pú hảo'...
Ngoài ra, tiếng Lào và tiếng Thái không phát âm được các đồng âm 'o' và 'ô' mà chỉ phát âm thành 'oo' hoặc 'ôô' như 'korng' được phát âm theo tiếng Việt là 'khoóng' nghĩa là 'của' (của anh là 'khorng ai' - phát âm là khoóng ại) hoặc 'độc' = 'đôộc', 'đọc' = đoọc'... Bộ âm tiếng Lào và Thái cũng không phát âm được các đồng âm 'â' mà chỉ phát âm được 'ơ', ví dụ 'tây' = 'tơi', 'ấm' = 'ơm'. Đặc biệt là tiếng Lào không có chữ cái nào tương đương với 'r' nên các từ của Việt Nam có chữ cái 'r' đứng đầu khi phiên âm qua tiếng Lào sẽ bị đổi sang 's' hoặc 'L' hoặc 'gi' (chữ ລ) nhưng rất ít khi được dùng vì chữ cái Lào tương đương với âm 'gi' (tức là ຍ) thường vẫn hay bị đọc thành 'nh'.
Để nghe và đọc được đúng Thanh điệu tiếng Lào, vui lòng nghe các bài hát đã được Hội Văn nghệ sỹ Lào phiên âm tiếng Lào qua phát âm Việt và bài hát Việt phát âm bằng tiếng Lào như dưới đây:
Chú ý: Vì thanh điệu của tiếng Lào trong bài hát khác với thanh điệu của các từ cùng nghĩa trong tiếng Việt hơn nữa vì đây là những bài hát rất trang trọng nên được sáng tác từ nhiều Thành ngữ và Ngạn ngữ Lào mà ý của nó khi dịch sang nghĩa Việt không sát nghĩa nên khi dịch qua lời Việt đã bị thay đổi ý nghĩa của rất nhiều đoạn để phù hợp với nhạc điệu và với Văn phạm của tiếng Việt (giữa Văn phạm Lào và Văn phạm Việt Nam có nhiều điểm không giống nhau) cho nên tôi đã dịch lại theo nghĩa của từng từ (tất nhiên sẽ không thể bám theo Văn phạm Việt Nam mà chỉ theo sát nghĩa và quy tắc Văn phạm Lào để người học tiếng Lào có thể hiểu sát nghĩa của các câu và từng từ trong tiếng Lào; tất nhiên cách dịch này chỉ đáp ứng là sát nghĩa nhưng không thể phù hợp nhạc điệu và không chuẩn câu theo cú pháp -văn phạm Việt Nam) theo các file dịch kèm theo để những người học tiếng Lào có thể tải về để tìm hiểu.
Nhấp chuột vào bên đây để nghe bài hát: Hoa Chăm pa
Lời Lào phiên âm Việt
ໂອ້ ດວງຈຳປາ ເວລາຊົມນ້ອງ ນຶກເຫັນພັນຊອງ
ມອງເຫັນຫົວໃຈ ເຮົານຶກຂຶ້ນໄດ້ ໃນກິ່ນເຈົ້າຫອງ
ເຫັນສວນດອກໄມ້ ບີດາປູກໄວ້ຕັ້ງແຕ່ໃດມາ
ເວລາຫງວມເຫງົ່າ ເຈົ້າຊ່ວຍບັນເທົາເຮາຫາຍໂສກາ
ເຈົ້າດວງຈຳປາ ຄູ່ຄຽງເຮາມາແຕ່ຍັມນ້ອຍເອີຍ
ກິ່ນເຈົ້າສຳຄັນ ຕິດພັນຫົວໃຈ ເປັນໜ້າຮັກໄຄ
ແພໄວ້ເຊີຍຊົມ ຍາມເຫງົາເຮາດົມ ໂອຈຳປາຫອມ
ເມື່ອດົມກີ່ນເຈົ້າ ປານພົບຊູ້ເກົ່າທີ່ພາກຈາກໄປ
ເຈົ້າດປັນດອກໄມ້ ທີ່ງາມວິໄລຕັ້ງແຕ່ໃດມາ
ເຈົ້າດວງຈຳປາ ມາລາຂ້ວນຮັກຂອງຮຽມນີ້ເອີຍ
ໂອດວງຈຳປາ ບຸບຜາເມືອງລາວ ງາມດັ່ງດວງດາວ
ຊາງລາວເພີ່ງໃຈ ເກີດຢູ່ພາຍໃນ ແຜ່ນດີນລານຊ້າງ
ຖ້າໄດ້ພັດພາກ ເນລະເທດຈາກບ້ານດກີດມືອງນອນ
ຮຽມຈະເອົາເຈົ້າ ເປັນເພື່ອນຮ່ວມເຫງົາເທົ່ສິ້ນຊີວາ
ເຈົ້າດວງຈຳປາ ມາລາງາມຫຍິ່ງເມິ່ງເມືອງລາວເອີຍ
Lời Việt phiên âm theo tiếng Lào
ຮວາ ແດບ ຈຳປາ ດ໊າ ບາວ ທ້າງ ໄງ່ ຮວາ ໄດ ເງື່ອຍ ໃດ
ຮວາ ເວິ້ນ ຫງາດ ງ່າວ ເທີມ ງ້າດ ມູຍ ເຮືອງ ທ້າງ ນຳ ກ່ອນ ເວືອງ
ຮວາ ຈຳປາ ເວີຍ ບາວ ມວາ ແອມ ແກ ສັກ ຮວາ ຈອງ ເວື່ອນ
ດ໊າ ບາວ ເລົາ ໂຊຍ ມ່າ ຮວາ ເວິ້ນ ແດບ ເຍິ້ດ ຈອງ ລອ່ງ ໂຕຍ
ຮວາ ແດບ ຊິງ ເອີຍ ແອມ ຈິ້ງ ເງື່ອຍ ໂຕຍ ທຽດ ທາ ອຽວ ເກີ່ຍ
ງາດ ງ່າວ ເຮືອງ ເທີມ ເວິ້ນ ເວືອງ ຈອງ ລ່ອງ ສັກ ຮວາ ແດບ ໝາຍ
ເຮືອງ ງ້າດ ລາມ ໂຕຍ ຈຳ ເຍີ້ ງ່ານ ເທືອງ ບ້ອງ ອາຍ ເທິນ ອຽວ
ຮວາ ຈຳປາ ເອີຍ ຕ໊ຽດ ເວີ່ຍ ຕ໋ວາ ລານ ໝາຍ ຈອງ ຕີມ ໄນ່
ແກ໊ກ ຊາ ເພືອງ ເຈີ່ຍ ໝາຍ ຮວາ ເວິ້ນ ກ່ອນ ເວິ້ນ ເວີອງ ລອງ ໂຕຍ
ຮວາ ແດບ ຊິງ ເອີຍ ແອມ ຈິ້ງ ເງື່ອຍ ໂຕຍ ເມນ ອຽວ ຈ້ອນ ເດີ່ຍ
Kích vào đây để tải file lời dịch chuẩn theo Từ vựng và giải thích về Văn phạm:
Nhấp chuột vào bên đây để nghe bài hát: Như có Bác Hồ
Đây là bài hát Việt được phiên âm theo tiếng Lào để học cách phát âm và tìm hiểu thanh điệu tiếng Lào
ຍືເກາະບ໊າກໂຮ່ ຈອງໄງ່ວູຍດ໋າຍຖັງ
Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng
ເລີ່ຍ ບ໊າກໃນ ດ໊າແທ່ງຈຽນທັງຮຸຍຮ່ວງ
Lời Bác nay đã giành chiến thắng huy hoàng
ບາເມືອຍນຳເດົ້າແຈງ ແຊ່ງຕ່ວນແວນນອນຊົງ
Ba mươi năm đấu tranh giành toàn vẹn non sông
ບາເມືອຍນຳເຊີນຈູ ກົ໋ງຮວາຂ້າງຈຽນດ໊າແທ້ງກົງ
Ba mươi năm dân chủ Cộng hòa, kháng chiến đã thành công
ຫວຽດນາມໂຮ່ຈິມິນ ຫວຽດນາມໂຮ່ຈິມິນ ຫວຽດນາມໂຮ່ຈິມິນ
Việt Nam Hồ Chí Minh, Việt Nam Hồ Chí Minh, Việt Nam Hồ Chí Minh
Nhấp chuột vào bên đây để nghe bài hát: Tình Việt - Lào
Đây là bài hát lời Việt được phiên âm qua chữ Lào như dưới đây để biết thanh điệu và cách phát âm của tiếng Lào
ແອມ ເອີ ເບນ ໄນ່ ໄຕ ເຈື່ອງ ເຊີນ ແອງ ເອີ ເບນ ໄນ່
ດົງ ເຈື່ອງ ເຊີນ ລວນ ເອື່ຍ ຈໍ ເຍົາ ເກົາ ຫັດ ເອິນ ຕິ່ງ
ເກົາ ຫັດ ເຊີນ ກາ ລາວ ເທິງ ລາວ ລຸ່ມ ລາວ ສູງ
ເກົາ ຫັດ ເຊີນ ກາ ກວ່າ ເກ ມີ່ງ ກວນ ເຫາະ ເດນ ເຫວີຍ ເຍົາ
ເງື່ອຍ ເອີຍ ເງື່ອຍ ເອີ ເອີ ດຶ່ງ ເວ ແອມ ເອີ ເບນ ໄຕ
ແອງ ເອີ ເບນ ດົງ ຮາຍ ເດື້ອ ແງ ຈຸງ ຕຽງ ກ່າ ໄງ ສາງ
ເດິດ ເນື້ອກ ຈຳປາ ເດິດ ເນື້ອກ ຕຽນ ຮົ່ງ ຈຸງ ເບື້ອກ ດີ ເລນ
ໄຊ ດັາບ ໂໝ໊ຍ ຕິ່ງ ຕິ່ງ ຫວຽດ ລາວ ແອງ ແອມ
ໝາຍ ໝາຍ ຄົງ ບາວ ເຊີ ຟາຍ
Nhấp chuột vào bên đây để nghe bài hát: Tình hữu nghị Việt - Lào
Đây là bái hát tiếng Lào được phiên âm theo tiếng Việt
Kích vào đây để tải file lời dịch chuẩn theo Từ vựng và giải thích về Văn phạm:
Nhấp chuột vào bên đây để nghe bài hát: Tấm lòng Lào - Việt
Lời Lào phiên âm Việt
ປຽບສອງໜ່ວຍຕາ ສອງແຂນຂາຄົນຜູ້ດຽວ
Piệp-soong-nuội-ta soong-khen-kha-khôn-phù-điêu
ລາວ ຫວຽດນາມ ເພື່ອນແພງ ພວມຈ້ບປືນຢືນຢູ່ຄຽງກ້ນ
Lào-Việt-Nam-phươn-pheng phuôm-chặp-pưn-giưn-dù-khiêng-căn
ເພື່ອນຢູ່ເບື້ອງນັ້ນ ເຮົາຢູ່ເບື້ອງນີ້ ສອງເປີ້ນພູຫລວງ
Phươn-dù-bương-năn hàu-dù-bương-ni soong-pơn-phu-luông
ປ້ອມທີ່ໝັ້ນແນວລົບອັນດຽວກັນ ສຽງປືນເພື່ອນດັງ
Pom-thì-mằn-neo-lốp-ăn-điêu-căn siềng-pưn-phươn-đăng
ພ້ອມ ໆ ກັນກັບຂອງພວກເຮົາ ສອງຊາດລາວ ຫວຽດນາມ
Phom-phom-căn-cặp-khoong-phuộc-hàu soong-sạt-lào-việt-nam
ຮ່ວມກັນດັບສູນສັດຕູຕົວດຽວ ສຽງເພື່ອນໄຊໂຍ
Huôm-căn-đắp-sún-sắt-tu-toa-điêu siềng-phươn-xay-nhô
ສຽງເຮົາໄຊໂຍ (ດັ່ງແວວເຖິງກັນ
xiềng-hàu-xay-nhô ((đằng-veo-thơng-căn
ຝົດສະໝັ່ນພວກເຮົາສະຫລອງໄຊ)2 ໂອງາມແທ້ເດ
Phốt-sa-nằn-phuộc-hàu-sa-loong-xay))2 Ô-ngam-thẻ-đế
ສາຍໃຈລາວ ຫວຽດນາມ ດັ່ງດວງຈຳປາ
sải-chay-lào-việt-nam đằng-đuông-chăm-pa
ແລະບົວຫລວງພວມບານຊື່ນ ປຽບອ້າຍນ້ອງ
le-bua-luông-phuôm-ban-xiền piệp-ái-noong
ເກີດຮ່ວມທ້ອງພໍ່ແມ່ດຽວກັນ ຮັກແພງກັນ
Cợt-huôm-thoong-phò-mè-điêu-căn hắc-phèng-căn
ເປັນຕາຍດ້ວຍກັນ ທຸກດ້ວຍກັນ ແລະສຸກດ້ວຍກັນ
Pên-tai-đuôi-căn thục-đuôi-căn le-sục-đuôi-căn
ສາຍໃຈລາວຫວຽດນາມ
Sải-chay-lào-việt-nam
Lời Việt phiên âm Lào
Cùng chung trận (trợn) tuyến những tháng năm khó phai mờ
ກຸ່ງ ຈຸງ ເຈິ້ນ ຕ້ຽນ ຫຍຶ້ງ ທ້າງ ນຳ ຂໍ ຟາຍ ເໝີ່
Lào – Viêt Nam đoàn kết cùng chiến đấu chung một chiến hào
ລາວ ຫວຽດ ນາມ ດ່ວນ ເກ້ດ ກຸ່ງ ຈຽນ ເດົ໊າ ຈູງ ໂມດ ຈຽນ ຫ່າວ
Đuổi đánh xâm lăng dựng xây đổi mới khổ đau sẻ chia
ດ້ວຍ ແດງ ເຊຶມ ລາງ ຊຶ່ງໄຊ ໂດຍ ເມີ້ຍ ໂຂ ເດົາ ແສ ເຈັຍ
Bao tháng ngày ta luôn có nhau Trường Sơn hùng vĩ
ບາວ ທ້າງ ໄງ່ ຕ່າ ລວນ ເກາະ ເຍົາ ເຈື່ອງ ເຊີນ ຮຸງ ວີ໊
Bên nắng đổ phía mưa nguồn tình bạn tình đồng chí
ເບນ ນັ້ງ ໂດ໊ ເຝັຽ ເມືອ ງວນ ຕິ່ງ ບ້ານ ຕິ່ງ ດົງ ຈິ
Cùng sát cánh trên một chiến hào hòa lý tưởng chung
ກຸ່ງ ສາດ ແກ້ງ ເຈນ ໂມດ ຈຽນ ຫ່າວ ຮວາລີ້ ເຕືອງ ຈຸງ
cùng chung trận tuyến kề vai sát vai
ກຸ່ງ ຈຸງ ເຈິ້ນ ຕ້ຽນ ເກ່ ວາຍ ຊາດ ວາຍ
Quyết chiến giành hạnh phúc ấm no tình nghĩa sắt son
ກ໊ຽດ ຈ້ຽນ ແຊ໊ງ ແຮ໋ງ ພຸກ ເອີ້ມ ນໍ ຕິ່ງ ເຫັງຽ ສ້ດ ຊອນ
Mãi thắm tình đoàn kết vững bền ô đẹp thế
ໝາຍ ທ້ຳ ຕິ່ງ ດ່ວນ ເກດ ເວີ້ງ ເບນ
như sắc màu hoa Chăm pa Việt – Lào anh em
ຍື ສັກ ເມົາ ຮວາ ຈຳ ປາ ຫວຽດ ງາວ ແອງ ແອມ
Tình nghĩa sâu hơn Cửu long Lào Việt Nam
ຕິ່ງ ເຫັງຽ ເຊົາ ເຮີນ ກິວ ລອງ ລາວ ຫວຽດ ນາມ
Tình sắt son như dãy Trường Sơn Tình Việt Lào
ຕິ່ງ ສັດ ສອນ ເຮີນ ໄຊ ເຈືອງ ເສີນ ຕິ່ງ ຫວຽດ ລາວ
Anh em đoàn kết như dòng sông
ແອງ ແອມ ດ່ວນ ເກ໊ດ ຍີ ຊ່ອງ ຊົງ
Nước sông Cửu Long anh em Lào Việt Nam
ເນື້ອກ ສອງ ກິວ ລອງ ແອງ ແອມ ລາວ ຫວຽດ ນາມ
Kích vào đây để tải file lời dịch chuẩn theo Từ vựng và giải thích về Văn phạm:
Nhấp chuột vào bên đây để nghe bài hát: Mảnh đất tự do
Đây là bài hát song ngữ Lào Việt do các Nghệ sỹ Lào sáng tác và được biểu diễn bởi các Ca sỹ Lào.
Lời Lào phát âm Việt
ສຸດງາມຍາມແລງ ແດນແຫ່ງອິດສະຫລະ ພູຜາປ່າດົງ
ພົງພະນາປັນໜ້າອນຊອນ ດອກໄມ້ຊັບຊ້ອນ
ແສນສະອອນສົ່ງກິ່ນຫອມຫວນ ຊົນຊາດທັງມວນມີສິດເສລີ
ຫວາມສາມັກຄີ ເປັນພີ່ນ້ອງດຽວ ຕໍ່ສູ້ເດັດດ່ຽວ
ສ້າງຊີອີດໃໝ ເມກມືດຜ່ານໄປ ສີສົດໃສເຂົ້າມາແທນທີ
ດິນແດນແຫ່ງນີ້ ສຸດທີ່ລ້ຳຄ່າ ເລືອດນັກລົບ
ໄດ້ຫາແດງທົ່ວອຫ່ງຫົນ ເສັຍສະລະສູ້ຊົນ ພາບແພ້ໄພລີ
ເຂດປົດປອຍນີ້ ຈະຮັກສາສັກສີ ແພ່ລັດສະໝີ
ໄປໃນທົຮວແດນລາວ
Lời Việt phát âm Lào
ແດບ ໄທ ເກ ເຮືອງ ຄີ ຈ່ຽວ ບວງ ສວງ ເດິດ ເນືອກ ຕຶ ຊໍ
ນູຍ ນອນ ດຽບ ຊູ່ງ ບາງ ລາ ຮວາ ທ້ຳ ແດບ ເຕີຍ
ສັກ ຮວາ ທ້ຳ ດ້ອນ ມວ່າ ຊວນ ເມີ້ຍ ຫງາດ ງ່າວ ເຮືອງ ໄບ
ດ່ຽມ ໂຕ ເດິດ ໄນ່ ດ່ວນ ເກັດ ກາກ ເຊີນ ຕົກ ກຸ່ງ ດຶ້ງ ເລນ
ໂມດ ລ່ອງ ເດົ້າ ແຈງ ໄງ່ ເທມ ວຶ້ງ ເບນ ແອງ໊ ເຊືອງ ບຶ່ງ ຈ້ຽວ
ໄມ ແດນ ຕ່ນ ເບົ່າ ຈີ່ຍ ລ໋າຍ ສາງ ດຶ້ງ ເລນ ວີ ເນື້ອກ
ຫ້ຽນ ເຊີງ ຈ້າຍ ຕີມ ມິ່ງ ເກີ່ ເດົ້າ ແຈງ ດ໊າ ຍວ້ມ ເມົ່າ ຮົ່ງ ວີ ເຊີນ
ກ໊ຽດ ແຊຮງ ໄຫລ ຕື ຊໍ ເວືອດ ເຮັດ ຮຽມ ຫງຍ ຕື່ ຄູ ຊ່າຍ ຟ໊ອງ
ຕື່ ແມ້ງ ເດິດ ຕື ຊໍ ຕ໊ວາ ງາດ ຫາວ ກວງ
ເຈນ ຄັບ ເນື້ອກ ລາວ ຕາ.
III. Gõ tiếng Lào
Để có thể gõ được chữ Lào, nên cài bộ gõ bằng cách tải LSwin604 từ trên Mạng về và cài vào máy.
Để có thể đọc được chữ Lào, hãy tải font này về và chèn vào trong thư mục Fonts trong Windown của bạn: Font tiếng Lào chuẩn Unicode dùng cho máy tính với hệ điều hành Windows
Để đánh được tiếng Lào, có thể dung bàn phím ảo theo Link này: Bàn phím ảo
Để cài đặt và sử dụng được bộ gõ tiếng Lào, download file hướng theo link này: gõ tiếng Lào
Trong tiếng Lào có các Nguyên âm được tạo bởi một hoặc hai 'dấu' đứng ở trên và có một số Nguyên âm ở dưới của Phụ âm và có một số trường hợp Nguyên âm phức được tạo bởi hai 'dấu' ở phía trên cho nên cần phải gõ theo đúng thứ tự thì mới đánh được. Vì vậy, chỉ cần chú ý thứ tự trên dưới của nó sao cho 'dấu' nào ở dưới thì đánh trước và Nguyên âm nào ở trên thì đánh sau.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét