Chủ tịch Trọng có giảm án tử hình cho Hồ Duy Hải ?

Tôi thích đoạn này: "Có thể phỏng đoán Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng sẽ "ân xá" cho tử tù Hồ Duy Hải và nhắc nhở hệ thống tiếp tục tìm kiếm chứng cớ để có kết luận được dân tâm phục khẩu phục". Chiều nay khi vừa nghe tin TANDTC tiếp tục kết án tử hình đối với Hồ Duy Hải, tôi đã nghĩ ngay đến "người cứu hộ cuối cùng", đó chính là Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng. Hệ thống chính trị đang đoàn kết với nhau quyết tâm tử hình Hải trong khi đông đảo người dân không tán thành vì không đủ chứng cứ kết tội, thì Chủ tịch nước chính là người trung gian hòa giải. Việc Chủ tịch nước ra quyết định ân giảm án từ tử hình xuống chung thân là một giải pháp vẹn cả đôi bên, chính quyền và người dân đều thắng. Tuy nhiên, nghĩ đi thì như vậy, nhưng nghĩ lại thì khả năng này thấp lắm, vì từ xưa đến nay, đã bao giờ thấy chính quyền chấp nhận thua dân, chính quyền lùi bước trước dân ? đã bao giờ thấy Chủ tịch nước làm gì tốt cho dân ? (đánh tham nhũng vừa qua chỉ nhằm vào đối tượng về hưu và nhằm lấy lại uy tín cho Đảng và Chủ tịch nước, thế thôi). Vụ Đồng Tâm là ví dụ điển hình mới nhất, chỉ cách đây chưa đầy 5 tháng. Do đó, tôi tin là Chủ tịch nước sẽ bác đơn ân xá của Hải.

Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và khả năng ân giảm tử hình cho Hồ Duy Hải

TS. Vũ Minh Khương, viết từ Singapore

Chiều hôm nay, 8/5, Hội đồng thẩm phán TANDTC không chấp nhận quyết định kháng nghị của Viện trưởng VKSND Tối cao và tuyên bản án hình sự phúc thẩm đối với Hồ Duy Hải đã có hiệu lực pháp luật từ 8/4/2009. Với kết luận "Mức án là đúng người, đúng tội" được sự đồng thuận 17/17 của tất cả các thành viên, việc Hồ Duy Hải sẽ bị tử hình dường như chỉ còn là vấn đề thời gian.

Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng

Thế nhưng, có lẽ Hội đồng thẩm phán TANDTC chưa nhận ra là năm 2020 đã khác về chất so với năm 2009. Việt Nam đã ở ngưỡng cửa của một kỷ nguyên mới mà sự minh bạch, tính chuẩn xác, và tính trách nhiệm của những người đứng đầu đất nước đã trở thành những nguyên tắc thiêng liêng để qui tụ dân tộc trong chặng đường đi lên phía trước.

Dù đây là việc chỉ liên quan đến một con người nhưng quyết định của Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng có ý nghĩa đặc biệt lớn vì nó là thông điệp đến hàng triệu người quan tâm theo dõi với cung bậc xúc cảm rất cao vốn có của người Việt Nam.

Vì vậy, quyết định của Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng sẽ được cân nhắc rất kỹ.

Để phỏng đoán quyết định của Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng khi tử tù Hồ Duy Hải có đơn xin ân xá, ta có thể cân nhắc như sau.

Bà Nguyễn Thị Loan, mẹ Hồ Duy Hải, không được vào dự phiên Giám đốc thẩm hôm 6/5. Bà đã đi đòi công lý cho con 12 năm qua

Vì không có đủ thông tin, ta giả định 99% Hồ Duy Hải là phạm tội và 1% là oan sai.

Nghĩa là, Hội đồng thẩm phán TANDTC có lý khi đưa ra phán xét của họ nhưng đặt ra bài toán cực khó cho Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng.

Nếu ông bác đơn xin ân xá và Hồ Duy Hải đúng là phạm tội thì ông được điểm 10 vì đã làm đúng chức năng của mình một cách quyết đoán.

Thế nhưng, nếu 10-20 năm sau, người ta tìm ra là Hồ Duy Hải không phạm tội thì ông sẽ bị một tỳ vết mà hàng trăm năm sau mọi người sẽ day dứt không quên. 

Nếu tình huống này xảy ra, ông sẽ được điểm là -10.000 (âm 10 nghìn).

Như vậy, về toán học, hiệu quả tổng thể của quyết định "bác ân xá" sẽ là:

99% x 10 điểm + 1% x (-10.000 điểm) = -90,1 điểm

Hồ Duy Hải trong một phiên tòa

Trong khi đó, nếu ông quyết định ân xá Hồ Duy Hải xuống mức chung thân để tử tù còn sống nếu được minh oan, ta có thể giả định điểm công vụ của ông là 0 nếu Hồ Duy Hải thực sự có tội.

Thế nhưng điểm của ông sẽ là 10,000 nếu 10-20 năm tới Hồ Duy Hải được minh oan.

Do vậy, hiệu quả tổng thể của quyết định "ân xá" là:

99% x 0 điểm + 1% x 10.000 điểm = 100 điểm

So sánh hiệu quả mang lại của hai lựa chọn cho thấy, ta có thể phỏng đoán Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng sẽ "ân xá" cho tử tù Hồ Duy Hải và nhắc nhở hệ thống tiếp tục tìm kiếm chứng cớ để có kết luận được dân tâm phục khẩu phục.

Bài viết nêu quan điểm riêng của tác giả, đang sống và làm việc ở Singapore. Bài đã đăng ở trang cá nhân.

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-52593997